سەناریا

نێوی کێوێکە لە ناوچەی برادۆست لە کوردستان.

بادینان

1. بەهدینان؛ 2. بە بەشی سەرەوەی باشووری کوردستان دەگوترێ کە داگری شارەکانی (زاخۆ، شەنگار، دهۆک، ئامێدی، ئاکرێ، بارزان) و چەندین گوند و شارۆچکەی دیکەیە. 3. (بەهدینان) پێوەندیی بە پرسگرێکی زەڕدەشتەوە هەیە و لە دوو وشەی (بەهـ و دین) پێکهاتووە کە (بەهـ) وشەیێکی کۆنی ئەوێستایی پالەوییە و واتای باش دەدا و (دین)یش هەر وشەیەکی کۆنی ئەوێستایی یە کە واتای ویژدان دەدا و بە کۆی (ان) واتای بادینان دەبێتە: 1. ویژدانی باش، 2. ئاکاری چاک، 3. شوێنی پاک و پیرۆز. ‌

ڤاهێڵ

1. نەمر؛ 2. تەنیا و رەبەن.

باسۆ

1. شوێنێ کە با نەیگرێتەوە؛ 2. دەستەوار، داری دەستی پیران، گەرۆ، گواز، گۆچان؛ 3. ئەشکەوتێکی بچووکە لە چیای ئاسانەی ناوچەی مەریوان لە کوردستان.

وەرشەنگ

1. شۆخ و شەنگ، وەکوو هەتاو؛ 2. نازنێوی ژنە گۆرانیبێژی کوردی خەڵکی تاجیکستان (تاهرە خانمی ڕحیموف)ە، لەو کوردانەی که لە سەردەمی عوسمانیی‌ هەڵداژراونەتە ئەوێ.

زاتۆرە

تۆرەمە، نەوە و نەبیرە.

نۆبەرە

1. نۆبەر، میوەیەک کە تازە پێ بگا و یەکەمجار بخورێ؛ 2. یەکەم منداڵ، یان یەکەم میوە؛ 3. نخری، نۆفیکڵە، یەکەم منداڵی ژن و پیاوی پیر.

چریکە

1. ده‌نگی خۆش، وه‌کوو: چریکه‌ی ئینسان، چریکه‌ی بولبول؛ 2. ئا مرازی په‌موو له‌ ده‌نک جوێکردنه‌وه‌.

دڵپەسن

به‌بڕۆ، دڵگر، خۆشه‌ویست.

ڕەنگاڵە

مەلێکی رەنگاورەنگە کە هەنگ دەخوا.