شەوبۆ

گیایەکە سەرەتای بەهار شین دەبێ و گوڵی سپی دەکا و بۆنی خۆشە، بە ڕۆژدا بۆنی نییە و لای ئێوارە کە هەتاو ئاوا دەبێ و فێنک دەکا، بۆن بەر دەدا و هەتا لای بەیانی ئەو بۆنەی هەر دەمێنێ.

بسکان

کۆی بسک و ئەگریجە، پرزەی سەر بەرگی گەنمەشامی.

ژەرەژ

بە زاراوەی هەورانی واتە کەو، بە زازاکیش واتە: زەرنج.

بەرچەڵە

ئەستوندەگی دەرەوەی چادر لەلای چیغەوە.

شاتار

تارباس، تاری گەورەی مۆسیقا.

زارا

1. نێوێکی کۆنی کوردییە کە واتای کەو یان ژەرەژ دەدا؛ 2. نێوی شارۆچکەیەکە لە باکووری کوردستان لە سەر رێگای سێواس بۆ ئەرزنجان؛ 3. بۆ ئاگاداری نێوی سارا و زارا هەر یەکێکە و عەرەب وشەی (زارا)ی گۆڕیوە بۆ (سارا)؛ 4. سارا یان زارا هەروەسا نێوی کێوێکە لە ناوچەی سلێمانی لەلای چیای ئەژدەهاک کە لە نێوان شاری دووکان و شارۆچکەی سوورداش هەڵکەوتووە.

لاڤە

1. وشەیەکی کرمانجییە، واتە: شفا و لاڵە، تکا و پاڕانەوە؛ 2. جەحێڵ، خورت، گەنج؛ 3. نێوی ئەشکەوتێکە لە ناوچەی حەکاری لە باکووری کوردستان.

بەراڤی

کۆڕ، کۆبوونەوە، جڤین.

ڕازاو

لە وشوی رازاوە وەرگیراوە، رازاوە، جوانکراو.

لاوین

وەکوو لاو، وێنەی لاو.