دلۆ

1. ئەی دڵ، هەوایەکە بە زوڕنا لێدەدرێ؛ 2. وشەی سەربەندە بۆ گوتنی دسپێکی لاوک؛ 3. وشەی سەربەندی هەندێ گۆرانییە له کوردمانجیدا.

شاباز

بازی سپی و گەورە، بازێکی راوکەرە کە دندووک و چنگوڕکی ببڕ و بەکارن.

گوڵبێن

جووانبین، ئاماژە بە ئینسانی گفت ولفت شیرینە.

سەمەنبۆ

بۆن وەک بۆنی سەمەن.

جگەرخوێن

1. هێمایە بە مرۆڤی ژێردەستە و ستەمدیو؛ 2.نێوی شاعیری کوردی خەڵکی ڕۆژئاوای کوردستانە کە لە وڵاتی سوید کۆچی دوایی کرد.

ئارباکۆ

1. ئاربەباکۆ، ئاربەبای چکۆڵە؛ 2. نێوی پاڵەوانێکی سەردە‏می مادەکان بووە. بڕوانە وشەی ئار.

هانیس

هان یان هانە، نێوێکی کۆنی کوردییە کە دەگەڕێتەوە بۆ بەر لە هاتنی زەڕدەشت و وشەیێکی کۆنە لە زاراوەی هەورامیدا کە یەکێکە لە زاراوە کۆنەکانی زمانی کوردیی. واتای هانیس: 1. کانی بن سێبەر، کانی لانسار؛ 2. نێوی گوندێکە لە ناوچەی سنە لە بنپاڵ گوندی خەیارە، کە دوو گوندی نزیک بە یەکن.

ماتاو

1. ڕۆشنایی مانگ، ڕووناکی هەیڤ؛ 2. جۆرێک فیشەکی گڕگڕانە بۆ شەو نەورۆز. ئەم ناوەش فارسیی بووە و (مهتاب) بووە و کوردێنراوه و کراوە بە ماتاو‌، لە کاتێکدا فارس بە فیشەکی گڕگڕان ناڵێن: مهتاب‌.

خەنیلە

1. جۆریک خواردنی چێشتی ساوار؛ 2. هێور و رووخۆش.

ڕێشان

1. رێشاندەر، رێگانیشاندەر، کەسێ کە ئینسان شارەزای رێ دەکا؛ 2. نیشانەی رێگە بۆ شارەزایی.