لەرزانە

1. بەخڕە و بەزڕە، دەنگی لەرزینەوە؛ 2. خشڵێکی ژنانەیە؛ 3. سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە.

ساماڵ

ساو، ساهی، سایەقە، ئاسمانی بێ هەور.

بەرامە

1. بەرام، بەرهەم؛ بۆنی خۆش، بۆن و بەرامە. رۆڵەی شیرینم گەنجەکەم بەرامەی تاڵـــی رەنجەکەم (رێبوار

شوشمێ

1. تاڤگە، ئاوهەڵدێر؛ 2. گوندێکە لە نزیک شارۆچکەی نەوسوو، لە هەورامانی ڕۆژهەڵاتی کوردستان .

تۆران

زیز بوون

باڵوێز

نێردراوی میری لە وڵاتێکی دیکەدا، بریکاری دەوڵەت لە دەوڵەتێکی تردا.

گەوهەر

1. بەردێکی جووانی بەنرخە؛ 2. دەشتی پان و بەرین.

بۆتیا

چیایەکە لە بادینان لە کوردستانی باشوور.

مەروان

شاری مار، شارەمار، ماروان، مەریوان؛ مەروان نێوی کۆنی شاری مەریوانە، مەریوان لەرادە بەدەر ماری زۆرە، من بۆ خۆم دیومە و راستە. لەلای خوارووی شاری مەریوانەوە گوندێکی بچووک بەنێوی تازەدێ هەبوو کە لەبەر ماری زۆر سووتاندیان. بەهاران دەوروبەری زرێوار، دەڵێی شارەمارە، بن هەر کەڤرێ بەگەڕی و سەر هەر بەردێ هەڵدەیتەوە، کۆمەڵێک ماری تێدایە. خەڵکی بەساڵاچوو لە مەریوان دەڵێن: لەبەر ماری زۆر بووە کە ئەم شارە لەپێشدا به ماروان و پاشان مەروان و ئەوسا بە مەریوان نێودێر کراوە. لەلای خوارووی شاری مەریوانیشەوە لە سەر رێگای مەریوان بۆ سنە، پردێک هەبوو بەنێوی کەڵیکەوە کە دەپەڕییەوە بۆ گوندی ترخاناوا، بەسەر ئەو پردەدا، وەکوو مێروولە مار دەهاتن و دەچوون. یەک دوو گوندیش لە نزیک زرێبار بوون کە لە سرمیچی ماڵەکانیەکەوە، وەکوو گوو مشک ماری لێ بەر دەبووەوە، ئەو گوندانەشیان چۆڵ کرد و سووتاندیانن.

تیڕۆژ

1. تیشکی خۆر، ئەو گزنگەی لە رۆچنەوە دەداتە دەرێ؛ 2. تیرۆک، تیرەنان کە (گونک)ی پێ پان دەکەنەوە.