پەروێ

گوندێکە لە کوردستانی باشوور.

ڕەنێو

وەبەرهەمهێنان، بەخێوکردن و پەروەردەکردن. (باخێکی باشی رەنێو هێناوە. دەکرێ بۆ وشەی (کارگَردان) ی فارسی، (رەنێوهێن، یا رەناوهێن) بەکار ببرێ، چونکە وشەی (دەرهێنەر) لە بەرانبەر وشەی (مخرج)ی عەرەبیدا دانراوە.

ئاسا

پاشگری وشەیە کە واتای: وەکوو، لەچەشن، وێنە و وێکچوو دەدا، بۆ میناک: (جووانییەکەی پەری ئاسایە)، یان (پاڵەوان ئاسا هەستایە سەرپێ).

ڕۆژدا

ئاماژە بە رۆژ، ئاماژە بە هەتاو.

ڕەندۆک

1. ئازا و مێرخاس؛ 2. زەوینی هەرچوارلا ئاو؛ 3. تەختایی ناو گردان.

هێشوو

1. هێشووی ترێ، هۆشەی هەنگوور؛ 2. گوڵی دەخڵ.

گارۆ

گارگارۆ، هێلانەی مەل لە کونی داردا.

قادێ

1. زەوین، خاک؛ 2. گۆڕەپان، مەیدانی کایە.

ئامێدی

ئامات، ئاماد، ئامێد، شارێکی خۆش و دڵگیره‌ له‌ سه‌ر لووتکه‌ی چیایه‌کی به‌رز، به‌رانبه‌ر به‌ سیلاڤ، یان سۆلاڤ له‌ کوردستانی باشوور. خه‌ڵکی ئه‌م شاره‌ زۆربه‌ی مه‌سیحی بوون و به‌ر له‌ هێرشی ئیسلام بۆ سه‌ر کوردستان چوونه‌ته‌ سه‌ر ئه‌و چیایه‌ و ئه‌و شاره‌یان له‌وێ ساز کردووه‌. بۆ چوونه‌ ناو ئه‌و شاره‌ ته‌نیا یه‌ک رێگا هه‌یه‌، ئه‌ویش له‌ چیایه‌کی به‌رانبه‌رییه‌وه‌ بۆی ده‌چێ، ده‌نا چووار ده‌وری تا ده‌گاته‌ ئه‌و رێیه‌ی که‌ ده‌چێته‌ سه‌رێ بۆ شاره‌که‌، لێژ و هه‌ڵدێر و قه‌دپاڵی هه‌زاربه‌هه‌زاره‌ و خواره‌وه‌شی چۆمی گه‌وره‌یه‌، به‌ڵام سه‌دام حسێن، بۆ به‌رژه‌وه‌ندی خۆی و ترس له‌ پێشمه‌رگه‌ رێگایه‌کی دیکه‌ی لێ کرده‌وه که‌ له‌ باری مێژوویییه‌وه‌ بایه‌خی هێنا خوارێ‌. بڕوانه‌ ئامێخ.

هەلیلان

تیرەیەکی کوردن لە تیرەکانی پشتکۆ، لە ناوچەی لوڕستان.