باجەڵان
بەت گلا، بەت جلا، باجەڵان، نێوی هۆزێکی کوردە لە هەرێمی کرماشان، کە دەبنە دوو تیرە: (جەمەوەر و قازانلوو). هۆزی باجەڵان لە دەوروبەری قۆرەتوو و هەورێن و شێخان و قەسری شیرین و قازانییەی مەندەلی و ناوچەی دەرگەزێن و دەیژ و لەلای (قەزوێن) یش هەن. بۆ واتای وشەی باجەڵان بڕوانە وشەی کەڵوڕ لە بەشی کوڕان.
مەزن
1. سەرۆک؛ 2. گەورە. وەکوو: (چیای مەزن)، (خودای مەزن)
داران
کۆی دار، دارگهل.
دێرین
لهمێژینه، کهون و قهدیمی، رابردووی زۆر دوور.
پاژینە
کەپەکی ئارد، بنژیلی گەنم کە دەیدەن بە مریشک.
ئاکۆ
لووتکەی کێو؛ شێخ موحەممەد مەردۆخی کوردستانیی لە (مێژووی کورد و کوردستان) دا دەڵێ: هۆزێکن لە باکووری شاری رانیە دەژین. هۆزی ئاکۆ یا ئاکۆیان، هۆزێکی ئازا و میواندار و کوردپەوەرن.
زاوە
نێوی ئەستێرەیەکە.
ساوانسۆ
نێوی هەوارێکە لە هەورامانی کوردستان.
پاکۆ
1. خاوێن، پاقژ، پاگژ. (با خەرمانەکە پاکۆ کەین، ئەوسا بار دەکەین)؛ 2. باوەشەگیای نەبەسراو، هێندەی لەبن باخەڵ بنرێ؛ 3. گیای دووراوی بەسەریەکداکراوی نەبەسراو.
لەیلێ
1. گراوی مەجنوونی بەنێوبانگ؛ 2. سەربەند و ناوبەند و پاشبەندی چەندین گۆرانیی کوردییە.