پەخشە

کورتکراوەی پەخشان؛ بڵاڤۆک. بڕوانە پەخشان. لە بەشی کچان.

تریفە

1. تیشک و تریفەی مانگ؛ 2. گوندێکە لەناوچەی شارەزوور لە کوردستان.

نازین

1. شانازیکردن، بەخۆ نازین؛ 2. پارێزگارشکبردن.

کۆبار

1. مرۆڤی بەڕێز؛ 2. سەرەتای هەر شتێ لە بەر و بۆی زەوی.

سەرچڵ

قەلەپۆپە، چڵەپۆپە، نووک و سەری گوڵ و گیای تازەدەرهاتوو.

گوارە

گۆشوارە، گوارەی گوێ.

دڵناس

دڵشناس، شاره‌زای دڵ.

دەریلە

1. ده‌رگای بچووک؛ 2. گوندێکه‌ نزیک به‌ گوندی بنیده‌ر له‌ ناوچه‌ی هه‌ورامان له‌ نێوان سنه‌ و مه‌ریوان.

ساریا

نێوی چیایەکە لە ناوچەی حەکاری لە باکووری کوردستان.

زێوەران

نێوی هۆزێکی کورد بووە له ناوچەی کەرکووک، کە بە دەستی دەوڵەتی عوسمانی هەڵداژراونەتە ناوچەی هایمانی لای ئآنکارا، بەڵام دواتر بەهۆی شەڕ دژی ئەرمەنی و مەسیحی، ئەم هۆزە و زۆر هۆزی دیکەی کورد بە دەستی عوسمانییەکان هەڵدژراون بۆ بولغارستان و بۆسنی و شوێنانی دیکە و لەوێ ماونەتەوە و زمانی خۆیانیان لەبیر کردووە و لەناو تورک و گەلانی دیکەدا تواونەتەوە.