ئازاد

ئازا، سەربەست، رزگار.

بانوورا

نێوێکی کۆنی سەردەمی ساسانییەکانە.

کەشکۆڵ

فینجانی فەخفووری، 1. ملوانکەی زێڕ یان زێو کە دەکرێتە ئەستۆی منداڵ؛ 3. دەفتەری بیرەوەری و شیعران؛ 4. نەخشێکە لە جاجم و بەرماڵدا؛ 5. دەفری ئاوی دەروێشان، کەشکۆڵ لە دارێکی وێنە نارگیل و لە هێندستان درووست دەکرێ، خەڵکی رەمەکی و دواکەوتوو، ئێژن: ئەمە کەوشەکانی پێغەمبەرە بە جێماوە، دەک قوڕ بەسەر خەڵکی دواکەوتوو؛ دیسان دەڵێن: کەشکۆڵ لە بنەڕەتدا (کەوشکۆڵ) بووە و بووە بە کەشکۆڵ!

پەشمینە

لە پەشم سازکراو، پارچەیەکی جووان و نەرمە کە لە خوری ساز دەکرێ.

نوخشە

1. نوخشانە، هیواخواستنی مراد بۆ کەسێک، ئاواتخواستن، وەکوو: فڵانەکەس ژنی هێنا یان مێردی کرد، نوخشە بێ لەتۆش! لە موکوریان لە شایی و داوەتاندا هەر کچێک مێردی نەکردبێ و هەر کوڕێک ژنی نەهێنابێ، پێیان دەڵێن: نوخشە بێ لە تۆش، واتە بۆ تۆش، بۆ تۆش ببێ؛ 2. نۆبەرەی دەخڵ، دەخڵودانی فەریک، دانەوێڵەی نەگەییشتوو.

پاوێرە

نێوی کوردیی گوندێک بووە لە باکووری کوردستان کە دەوڵەتی تورک گۆڕیویە و نێوی تورکیی لە جێی داناوە.

شالاوێن

شانەواز، دەنگخۆش و بەستەبێژی باش و لێهاتوو، کەسێک کە لە لاواندنەوە و دەنگخۆشیدا لێوەشاوە و زەبەردەست بێ.

پاپڕیک

جۆرێک پەپوولەیە.

مادام

1. کە وایە، هەتا وایە. (مادام وایە، ناڕۆم!)؛ 2. مادا‌م، خامی ڕەشی بریقەدار؛

کەڤی

1. ڕنوو، کڵێڵە، شاپە؛ 2. کەوانەی دەوری دەف و بێژنگ و هیدیکە؛ 3. جۆرێک گیایە؛ 4. کەدی، لەخۆگرتن؛ 5. لێوارەی دەفر؛ 6. قەراخ ئاو؛ 7. تەختی لەسەر دانیشتن.