حەنێ

نێوی شارۆچکه‌یه‌که‌ لای شارۆچکه‌ی لجێ له‌ ناوچه‌ی دیاربه‌کر، له‌ باکووری کوردستان. له‌ گۆرانیی کوردیشدا هاتووه‌.

زەڕوەشان

زێڕەوشان، ئەو زێڕ و پووڵ و پارەیەی کە بە سەری زاوا و بووکیدا رۆ دەکەن.

کاڵێ

1. کاڵوکرچ؛ 2. لە کوردستان ئەم نێوە بۆ کچ و بۆ کوڕیش بەکار دەبرێ، لە بنەڕەتدا بەو کەسەی دەگوترێ کاڵێ، کە ڕەنگی قژ و سەروچاوی کاڵ یان زەرد بێ؛ 3. هەوای قەتارێکی لادیواری ناوچەی سنەیە.

شازێ

زێی گەورە، رۆباری گەورەی وەکوو یەکاو.

لەزین

پەلەکردن، وەخۆکەوتن.

سەرناس

1. بەدەنگ و نێو؛ 2. بەڕێز لەناو خەڵکدا؛ 3. ناسراو.

داناو

ئاودانی ده‌غڵ و دان.

داڵاهۆ

دالأهوو، نێوی کێوێکە لە ناوچەی (رێژاو) لە رۆژهەڵاتی کوردستان، نزیک چیای (بەمۆ) لە دۆژ کرند و قەسری شیرین، کە گڵکۆی (باوە یادگار) کەوتۆتە بناری ئەم کێوە.

باڵێ

1. باڵەدارینەی داوەڵ و بووکەبارانە؛ 2. هەرچۆنێک بێت، بارێ.

ڕاچاو

لەژێرچاوگرتنی هەر گیاندارێک چی ئنسان یان حەیوان بۆ کۆنترۆڵکردن لە کاتی راو یان هەر رووداوێکی دیکە. بۆ نموونە کاتێ کە دەچی بۆ راو، راوچی دەڵێ: ئەو کەروێشکەم بۆ راچاو بکەن بزانم بۆ کوێ دەڕوا.