لوولیان

گوڵێکی کێوییە لە پەنا ڕەوەزان شین دەبێ.

سەکر

1. داخستن، پێوەدانی دەرگا و پەنجەرە؛ (دەرگاکە سەکر کە)؛ 2. پاشماوەی (سەکا)کانن و (سەکا) یەکێک لە تیرە گەورەکانی رەگەزی ئارین کە لە ریزی ماد و پارتدا نێو دەبرێن؛ سەکاکان لە کۆندا لە سیستان و ئەفغانستان و مازندەراندا بڵاو بوونەتەوە. لە دوای ئەوەی کە تیرەی مانایی زیاتر لە چووار ساڵان حوکوومەتیان کرد، شکست دەخۆن و ماوەیەک حکوومەت دەکەوێتە دەست سەکاکان. سەکاکان لە بەرانبەر شاری زێوە یان زێویە کە لە کوردستاندایە و یەکێک لە گەورەشارەکانی مانایی یەکان بووە، شاری سەقز ساز دەکەن. وشەی سەقز یان سەکز لە وشەی سەکا وەرگیراوە. پاشان وردەوردە سەکاکان بوونەتە کورد و نێویان لە مێژوودا بە سەکر بڵاو بۆتەوە. هەندێ کەسیش پێیان وایە کە (شکاک)ەکان پاشماوەی (سەکا)کانن کە لە ورمێ و دەور و بەریدا دەژین و خاکی کوردستانە.

ڕۆبین

1. رۆژبین، داهاتووبین؛ 2. دابەزین؛ 3. خۆمان داچەمێنین؛ 4. خۆبشارینەوە. دەیاصڵا کوڕینە رۆبین با نەمانبینن.

ڕەوشەنگ

خۆشڕەوت، کەسێ یان جوان رێ دەکا.

ئیرازتۆ

ئەرارتۆ، پاتەختی کوردە مانایی یەکان بووە کە دەبێتە کەلاوەکانی زێویە لە 50 کیلۆمیتری شاری سەقز و بەشێکی بۆکانی ئێستا. بڕوانە زێویە.

داهێنەر

تازەداهێن، وەدیهێن، کەسێ که شتێکی نوێ دەخولقێنێ.

فەرەنگ

وشەدان، کۆپەڕێک کە قسە و ئاخاوتنی زمانێکی تێدا کۆکرابێتەوە.

خاما

کیژێ که‌ وه‌ختی مێردکردنی هاتبێ.

بەرزێ

1. باڵابەرز، بەژنوباڵاجووان؛ 2. سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە بە زاراوەی کرمانجی.

بابان

1. بەبە، بەبان، باوان، ماڵەباب؛ 2. مەڵبەند و هۆزێک بووە لە نێوان شارەزوور و ئەردەڵان، کە ئێستاش شوێنەواریان ماوە.