مەم

1. مەمێ، مەمە، مەمکەی ژن؛ 2. نێوی ئەوینداری بەنێوبانگی زین، (کاکە مەم) لە چیرۆکی (مەم و زین) دا.

وریا

زرت و زینگ، زیرەک و بەهۆش.

ڕۆڤە

کڕێوە و بادەوە، باسریشک.

خەیاڵ

1. فکر، بیر، هزر؛ 2. شتی نه‌شیاو.

نەرمێ

نەرم و نیان، ئاماژە بە دڵبەری نەرم و نۆڵ، پێچەوانەی زبریی و بتەویی.

ڕەنگار

رەنگی تۆخ و تیرە.

فەروار

1. هەوارگەی زستانانی کۆچەران؛ 2. فەرمان، حوکم.

سەرژاڵ

شوێنێک کە کونەهەنگی زۆر بێ، شارەهەنگ.

لاوێن

1. نەرم و قاییم؛ 2. چڵەبی ناسک بە (ریشە) وە، نەمامی بی؛ 3. ساوا، کۆرپە؛ 4. دڵداریدەر؛ 5. جۆرێک شووڵە، لە قەراخ چەم دەڕوێ و پێیدەڵێن: سوورەبی، سەوەتە و تەفت و سۆقاتیی لێ درووست دەکەن، ئەگەر بیچەمێنیتەوە ناشکێ؛ 6. لە ئەدەبیاتی کوردیدا لاوێن سەرچاوە و ڕەمزی نەرمیی و ناسکیی و جووانیی و بەرگەگرتنە؛ 7. نێوی گەردەنەیەکە لە نێوان سنە و کرماشان؛ 8. نێوی چۆمێکە کە لە قەندیلەوە سەرچاوە دەگرێ و تێکەڵ بە زێ دەبێ؛ 9. گوندێکە لە ناوچەی لاجان لەلای پیرانشار؛ 10. تیرەیەکی کوردن کە جاران لە شارەزوور ژیاون؛ (ابن خَلدون) لە (تاریخ بَربَر) دا دەنووسێ تیرەیەکی کوردن کە لە (ئەلجەزایر) دەژین؛ (شێخ موحەممەد مەردۆخ) یش لە (مێژووی کورد و کوردستان) دا نووسیویەتی لەوانەیە ئەم تیرەیە لە کاتی هێرشی مەغۆلەکاندا بۆ سەر کوردستان کۆچ درابێتن.

مەرزینگ

نێوی هۆزێکی کوردە لە کوردستان.