ئاشێڤ

بنکۆڵکردنی سەوزەوات بۆ بەهێزبوونی.

شەوبێر

1. شەوبوێر؛ 2. شەونشین.

تیلا

1. سووچ، گۆشە، قوژبن؛ 2. تیلەی چاو.

جەنگۆ

1. شەڕی بچووک؛ 2. هێمایە بە ئینسانی شەڕانشۆ.

شۆڕێ

1. باڵابەرز، بەژنشۆڕ؛ 2. سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە.

دەماوەن

1. دەماوەند، کوێستانی لە تەمدا ون، چیای سەربەتەم؛ 2. کوێستانێ که بەفری هیچکات نەچێتەوە؛ 3. دەماوەن نێوی گوندێک بوو لە باشووری کوردستان کە بەعسی وێرانی کرد؛ 3. نێوی بەرزترین کێوی ئێرانە کە لە نێوان تاران و مازندەراندا هەڵکەوتووە؛ 4. نێوی یەکێ لە سەردارەکانی سەردەمی ساسانی بووە؛ 5. نێوی شارێکی کۆن بووە لە مازندەران کە دەڵێن: (ئەژدەهاک) ی پاشای (ماد) لە کێوێکی پەنا ئەو شارەدا بە دەستی فەرەیدوون زیندانی بووە.

کەپکان

کەپکان و سەرکەپکان، نێوی ناوچە و گوندێکە لە باشووری کوردستان، لە لای ڕانیە.

ئازاسەر

نێوی ئەو پیاوە کوردە بووە کە چیرۆکی کوژرانی رۆسەمی کوردی بۆ فیردەوسی گێڕاوەتەوە.

هێرۆ

1. هەرمەڵە، گیایەکی بەرزی گەڵاپانە، لاسکی ئەستوورە؛ 2. نێوی گوندێکە لەناوچەی قەڵادزێ لە باشووری کوردستان.

گوڵبەدەن

لەش وێنەی گوڵ، بۆ لەشی ژنی جوان و پێکەفتگ بەکار دێ.