وریا

زرت و زینگ، زیرەک و بەهۆش.

چەردە

ره‌شتاڵه‌ و ئه‌سمه‌ر.

سارۆس

1. شارێک بووە لە ناوچەی نێوانڕۆباران لە سەردەمی مادەکاند که لەناو خاکی کوردستاندا بووە، بەڵام ئێستا شوێنەواری نەماوە؛ 2. یەکێک بووە لە فەرمانڕەواکانی ماد لە سەردەمی ئەژدەهاکدا لە شەڕ لەگەڵ کوورشی هەخامەنشیدا کوژراوە.

ئاترۆ

به‌ ئاوێستایی ئه‌ته‌ر، به‌ پاله‌وی ئاتۆر و ئاته‌خش، ئه‌م وشه‌یه‌ له‌ وشه‌ی ئاترۆپاتین یان ئازه‌ربایجانی کۆن وه‌رگیراوه‌. له‌ سه‌رده‌می ماده‌کاندا به‌ خاکی موکریانی ئه‌وڕۆیان گوتووه‌: مادی بچووک و ‌پاشان ئاترۆپاتین یا ئاترۆپاته‌گان یا ئازه‌ربایجان، که‌ ئه‌وڕۆکه‌ ده‌ڵێن موکریان.

نوخشە

1. نوخشانە، هیواخواستنی مراد بۆ کەسێک، ئاواتخواستن، وەکوو: فڵانەکەس ژنی هێنا یان مێردی کرد، نوخشە بێ لەتۆش! لە موکوریان لە شایی و داوەتاندا هەر کچێک مێردی نەکردبێ و هەر کوڕێک ژنی نەهێنابێ، پێیان دەڵێن: نوخشە بێ لە تۆش، واتە بۆ تۆش، بۆ تۆش ببێ؛ 2. نۆبەرەی دەخڵ، دەخڵودانی فەریک، دانەوێڵەی نەگەییشتوو.

کاوە

1. ئێش و ئازارێکە بە هۆی کارکردنی زۆرەوە لە لەشدا پەیدا دەبێ؛ 2. نێوی کاوەی کوردی قارەمانی داستانی ئەفسانەیی (کاوە و ئەژدەهاک)ە، کە ئەژدەهاکی کوشت و (فەرەیدو)ی فارسی لە جێگای دانا. بڕوانە ئەژدەهاک.

ڕزگار

دەربازبوو، سەربەست، ئازاد.

ڕاشکان

بەسەرچوون، تێپەڕبوون، وەکوو شەو راشکا ئێمە هەر نەمانتوانی بچینە سەر بەجێهێنانی کارەکەمان.

کاری

1. کاریگەر و کارتێکەر، قووڵ و بڕێنەر، وەکوو برینەکەی زۆر کارییە‌؛ 2. بەکار، بەهێز، تێکۆشەر، ئازا لەکاردا.

ئاکار

1. خوو، خدە؛ 2.رەوش؛ 3. کردەوە.