ئینا

بە زاراوەی کرمانجی واتە: هێنان، هاوردن.

تیڕۆژ

1. تیشکی خۆر، ئەو گزنگەی لە رۆچنەوە دەداتە دەرێ؛ 2. تیرۆک، تیرەنان کە (گونک)ی پێ پان دەکەنەوە.

ئەردەڵان

1. ئاردەڵان، نیوەزاراوە‏‏یێکی زمانی کوردییە؛ 2. تیرەیەکی کۆنی کوردن؛ 3. نێوی میرانی بنە‏ماڵە‏ی ئە‏ردە‏ڵانە؛ 4. نێوی بە‏شی له رۆژهەڵاتی کوردستان بووە له‏ سە‏ردە‏‏می سە‏فە‏وییەکاندا‏؛ 5. نازنێوی شاعیری کورد (حسین‏علی ئەردەڵان)ە؛ لە مێژووی کورد و کوردستانی شێخ موحەممەدی مەردۆخدا هاتووە: (ئاردەڵ نێوبانگی خوسرەوی ئاشەوانە کە یەزگردی شالیاری (ئێران) ی کوشت!)؛

ئاته

وشه‌ی هه‌ژیاری و خۆشه‌ویستیی منداڵه‌ بۆ دایک

دەماوەن

1. دەماوەند، کوێستانی لە تەمدا ون، چیای سەربەتەم؛ 2. کوێستانێ که بەفری هیچکات نەچێتەوە؛ 3. دەماوەن نێوی گوندێک بوو لە باشووری کوردستان کە بەعسی وێرانی کرد؛ 3. نێوی بەرزترین کێوی ئێرانە کە لە نێوان تاران و مازندەراندا هەڵکەوتووە؛ 4. نێوی یەکێ لە سەردارەکانی سەردەمی ساسانی بووە؛ 5. نێوی شارێکی کۆن بووە لە مازندەران کە دەڵێن: (ئەژدەهاک) ی پاشای (ماد) لە کێوێکی پەنا ئەو شارەدا بە دەستی فەرەیدوون زیندانی بووە.

ئارتان

نێوی کوردیی گوندێک بووە لە باکوور‌ی کوردستان کە دەوڵەتی تورک گۆڕیویە و نێوی تورکیی لە جێی داناوە. بڕوانە وشەی ئار.

گەلیار

1. دۆستی خەڵک؛ 2. هۆزێکن لە تیرەی لوڕ.

هانیس

هان یان هانە، نێوێکی کۆنی کوردییە کە دەگەڕێتەوە بۆ بەر لە هاتنی زەڕدەشت و وشەیێکی کۆنە لە زاراوەی هەورامیدا کە یەکێکە لە زاراوە کۆنەکانی زمانی کوردیی. واتای هانیس: 1. کانی بن سێبەر، کانی لانسار؛ 2. نێوی گوندێکە لە ناوچەی سنە لە بنپاڵ گوندی خەیارە، کە دوو گوندی نزیک بە یەکن.

خەنی

خۆشحاڵ، له‌سه‌رکه‌یف.

ڕێبازە ئەدەبییەکان

رێگەی هاتوچۆی زۆر.