ڕێحان
ریحان، رێحانە، سەوزەیەکی بۆنخۆشە کە دەخرێ و وشکیش دەکرێ بۆ ناو خۆراکیی؛ سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە.
ئاورینگ
1. پریشکهی ئاگر؛ 2. بریقه و ترووسکه.
باشناو
1. نێوچاک، کردارباش؛ 2. هۆزێکە لە کورد کە لە ناوچەی نێوان مووسڵ و دەشتەبێڵ و سەڵماس دەژین. ئەم نێوە لە مێژووی کۆنی کوردستاندا هاتووە، دوور نییە، مەبەست لە خۆشناو و خۆشناوەتی بێ!
نەشمیل
1. جووانی خنچیلانەی دڵڕفێن؛ 2. سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە.
کەنیلە
چکۆڵەکچ. بڕوانە (کەنی) لە بەشی کچان؛ سەربەندی گۆرانییەکی هەورامییە.
سەرچڵ
قەلەپۆپە، چڵەپۆپە، نووک و سەری گوڵ و گیای تازەدەرهاتوو.
داسن
1. خوازبێن؛ نێوی هۆزێکی کوردی سەر بە ئایینی ئیزیدییە لە کوردستان کە زۆربەیان لە باکووری کوردستان و ئەرمەنستان دەژین؛ 2. داسن ئاییزایەکە وەکوو ئایینی ئیزیدی و ئەلحەق وهیدیکە.
سیاکسار
نێوی فەرمانڕەوا یان پاشایەکی ماد بووە کە ساڵی 624 ی زایینی فەرمانڕەوایی کردووە.
تیرگەران
گوندێکە لە باکووری شاری سنە.
سەنجر
نێوی گوڵێکە لە باخچەدا بۆ جووانی دەیڕوێنن.