بابوونە

گیایەکە سەرەبەهاران دەردێ و گوڵێکی سپی دەکا و ناو گوڵەکە زەردە. گوڵە بابوونە.

کرماجان

1. کرمانجان، کرمانجسان، نشینگای وەرزێران و جووتیاران؛ 2. شوێنی ڕایەت و مسکێنی بەردەستی ئاغا؛ 3. گوندێکە لەلای کەنگاوەر سەر بە ئوستانی کرماشان؛ 4. لە سەردەمی ساسانییەکاندا بە ڕایەت و جووتیارانی بەردەستی بارەگای ساسانییەکانیان گوتووە: کرماج، یان کرمانج، وشەی کرمانجیش‌ نێوی کۆنی کوردەکانە، ئەوڕۆکەش لە باشوور و لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان، بە گوندیی و دەشتەکی دەڵێن: کرمانج، بۆیە خەڵکی ناو شاری کرماشان بە لادێیی یەکانی دەوروبەری کرماشان دەڵێن: کوردەگە و کرمانج! لەوە دەچێ ئەم (کرماجان)ە هەر نێوی کۆنی کرماشان بێ کە لە مێژووی ئێراند بە بە هەڵە بە (کرمانشاه و کرمانشاهان) ناو دەبرێ و دێهخوداش لە قامووسەکەیدا بە ناشارەزایی باسی کردووە. لە ڕاستیدا دەبێ بگوترێ: کرماشان، نەک کرمانشاه، کرمانشاه وشەیێکی هەڵەیە. بڕوانە بۆ کارمات.

ناران

نێوی گوندێکە لە کوردستانی بندەستی تورکیە.

ئاریان

1. کۆی وشەی (ئاری)؛ 2. گوندێکە لە نێوان ژنێن و فەقێکانی بەشی پایگەلان لە رۆژهەڵاتی کوردستان. بڕوانە بۆ ئاری.

سەرناز

بەسەردادەر، بەخۆدادەر، سەرپۆش، پارچەی سەر خوانچە و شتی وا.

ڕۆژگار

رۆژیار، بە رۆژ تا شەو.

دڵسۆژ

ناوێکی کرمانجییە، بڕوانە دڵسۆز

سەروا

پاشەڵی شیعر.

هەستی

1. ئێسک، پێشە؛ 2. سامان، بوون. (هەستی و نیستی)

ڕاماتیا

نێوی ژنێک بووە لە بنەماڵەدەسەڵاتدارەکانی ماد.