ئارابخا

1. لە دوو وشەی (ئار و ئا‌پخا) پێکهاتووە کە (ئار) واتە: گڕ و (ئاپخا) بە زاراوەی ئاسووری کۆن واتە شار، یان مەڵبەند، کە بە سەر یەکەوە، واتای شاری گڕ دەدا، یان شوێنێ کە نەوتی هەبێ. 2. نێوی شاری کەرکووک بووە لە ساڵی 572 ی زایینی و ئەم نێوە هیچ پێوەندییەکی بە وشەی داتاشراوی (عەرەبخا)وە نییە؛ جیاواز لەوەی کە ئاشوورییەکان لە بەردە نووسراوەکانی خۆیاندا باسیان کردووه، کەرکووک لە سەردەمی ساسانییەکاندا لەبەر بوونی نەفت و گەرمیی ئەو شارە، بە (گەرمکان) بەنێوبانگ بووە و سریانییەکانیش بە (بینکرمان) نێودێریان کردووە. ئەم نێوە دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی پێنجەمی بەر لە زایین. بڕوانە وشەی ئار.

زەڵێ

1. شوێنی لێژ و سەخت لە چیا؛ 2. نێوی گوندێکە لە داوێنی چیای ناوزەنگ لە کوردستانی باشوور.

بژارە

1. بژاردە؛ 2. بژارکردن؛ 3. وەرگێڕان؛ 4. تاوان؛ 5. راستە و پاستەکردنی رایەڵ کە جۆڵا دەیکا؛ 6. خەیاڵی خەوزڕاو؛ 7. خەولێکدانەوە.

باوێر

باوێرە، شوێنێ کە با نەتوانێ لێی بدا، یان زەفەری پێ ببا.

جەنگاوەر

چەکداری بەشدار لەشەڕ، شەڕکەر.

خاتوون

خاتێ، وشه‌ی رێزه‌ بۆ ژنان.

خەزان

1. خەزام، بەرۆش، مەنجەڵ، تێانە، قازان؛ 2. زەردبوونی گەڵای دار لە پاییزدا، گەڵاخەزان، گەڵاڕێزان، خەزەڵوەر؛ 3. تیانەی گەرماو یا حەمام.

هێزان

زۆردار، بەتاقەت، بەهێز.

هێشوو

1. هێشووی ترێ، هۆشەی هەنگوور؛ 2. گوڵی دەخڵ.

لەیزۆک

کەسێ کە باش سەما دەکا. لە وشەی (لەییستن) کوردی کرمانجیی کە دەبێتە کایەکردن وەرگیراوە.