لێوار

کنار، لچ، قەراخ، کەڵکەپاسار.

میران

1. کۆی میر، پاشا؛ 2. میران نێوی هۆزێکی کوردی کۆچەریی بووە لە کوردستان؛ میر لە کوردیدا، کورتکراوەی نازنێوی (ئەمیر) ە و لەگەڵ وشەی (اَمیر) ی فارسیی، کە واتای (سەیید) دەدا، جیاوازە. نموونەی میرەکانی کوردستان: (میری سۆران و میری بۆتان) ە.

وێزان

1. پێزان، شت لەبەر چاو، چاکە لەبەرچاو؛ 2. ئاگادار لەخۆ؛ 3. ئاگادار لە کەسێکی دیکە.

سازگار

بەئارەزووی مەزاج، گونجاو لەگەڵ مرخی ئینسان. ئاوەکە سازگارە.

مزگێن

مزگێنی، مزگانی، مژدە.

بێرک

1. بەریک، بەرک، جێو، گیرفان؛ 2. بێڵی بچووک؛ 3. گۆمیلکە لە چیا؛ 4. جێ دۆشینی ئاژەڵ.

تەموورە

تەنبوور، تەلموور، تەموور، تەمیر، تەموورە، سازێکی کۆنە کە لە دوو وشە پێکهاتووە، ئەگەر تەنبوور بێ، دەبێتە: تەن بە واتەی لەش و موور بە واتای شیوەن و زاری. ئەگەر تەلموور بێ، دەبێتە: تەل بەواتای سیم و مووریش بەواتای شین و هاور و ڕۆڕۆ. کە هەر دووکیان دوو وشەی کۆنی کوردین، کە فارسەکان کردوویانە بە تەنبوور و تەنبووریش هیچ واتا و مانایەک نادا و بگرە تەلموورە.

شاناز

نێوی یەکێ لە قەتار یان هەواکانی مۆسیقای ئێرانییە.

هاکۆ

1. بڕە، گۆترە؛ 2. ژنشکێڤە، لەپڕ، لەناکاو؛ 3. نەدیتوو کڕین یان کارکرتن. هەروەها بە هاکۆ کڕی و بردی، بێئەوەی چاوی لێبکا.

سەرسیان

دێیەکە لای دێیەکانی (مەمەنداوا و دێبیژە) کە لە تیرەی ترکەرەشەن، لە باشووری کوردستان .