دینەوەر

ناوچەیەکە لە لای باکووری رۆژاوای کرماشان. لە کۆندا نێوی دینەوەر، ماهکووفە بووە. بڕوانە مهاباد لە بەشی کچان.

خانی

1. وەرگیراو لە خانیان، ماڵ، خانوو، یانە؛ 2. کانی، سەرچاوە؛ 3. نازنێوی شاعیری بەنێوبانگی کورد، (احمد خانی) یە کە لە هۆزی خانیانی جزیر و بۆتانە و لە ساڵی 1650 ی زایینی لە دایک بووە و لە ساڵی 1707 ی زایینیدا کۆچۆ دوایی کردووە.

زەرنج

1. نێوی گوندێکە لە کوردستان؛ 2. جۆرێک گوڵە لە چیا دەڕوێ.

بەربیان

1. گوندی بەر باخ و باخات؛ 2. گوندێکە لە سەیرانگای سەڵاحەدین سەر بە ناوچەی هەولێر لە کوردستانی باشوور.

شێروان

ناوچەیەکە سەر بە هەرێمی بارزان؛ 2. نێوی هۆزێک بووە کە راوی شێریان کردووە و شێریان بەخێو کردووە و بە هۆزی شێروان نێویان دەرکردووە.

هۆنەر

ئەو کەسەی کە شتێک لە گوێن مووروو، کەزیە، گوریس، هەڵبەست، دەهۆننەوە.

کرمانج

کرماج، کوردماج، کوردمانج، 1. نێوی کۆنی کورد؛ 2. بەشێکی هەرەزۆر لە کورد لە باکووری کوردستان؛ 3. لە هەرێمی موکوریان بە لادێیی یان گوندیی دەڵێن: کرمانج.

ساکاو

نێوی کانییەکە لە نێوان بیجاڕ و دیواندەرە لە رۆژهەڵاتی کوردستان.

مەندانە

1. مەندۆک، جۆرێک گیایە؛ 2. سەنگین و لەسەرخۆ. بڕوانە مەندێ.

ڕەوگە

وڵاتی دووهەمی دوای پەڕیوەیی یان ئاوارەیی.