بادل

دڵخواز، بە خواستی دڵ، بە دڵی خۆ.

ئارمانکۆ

نێوی قەڵایەک بووە لە باکوور‌ی کوردستان کە ئاشووریەکان ساڵی 254 زایینیی دروستیان کرد؛ هیچ شک و گومانی تێدا نییە کە دوو هەزار ساڵ زیاترە ئاسووری و ئەرمەنی و جوولەکە و هی دیکەش لە کوردستان لەگەڵ گەلی کورد پێکەوە دەژین و ئێستاش هەن. زمان و ئەدەبی ئەم نەتەوەگەلەش لە سەر زمان و ئەدەب و کەلتووری کورد شوێنیان داناوە و هی کوردیش بە سەر ئەوانەوە دیارە. جا لەبەر ئەمە هەندێ نێو لە زمانی کوردیدا هەن کە لەم کۆپەڕەدا چاپ کراون و کوردی نین و ئاسووری و ئەرمەنی و هی دیکەن. بڕوانە وشەی ئار.

حەرسیلە

حه‌رسیل، به‌ردی بناخه‌ی گۆشه‌ی دیوار.

ڕامیس

ماچ، ڕامووسان.

ناری

1. نەیر، وشەیەکی کۆنی ناو گاتاکانی زەڕدەشته و واتای ئاگر دەدا‌؛ 2. ناسک، تەنک، ژنی شەرمن؛ 3. گۆرانیی خەمبارانە؛ 4. نێوی بەنداوێک بووە لە ڕۆژاوای شاری بەغدا لە ناوچەی کووت، کە لە سەردەمی ساسانییەکاندا درووست کراوە؛ (ابن ڕوستەم) لە کۆپەڕی (الاغلاق النفسیە) دا لە باسی شاری کووتی بەر لە ئیسلامدا لە سەر ئەم بەنداوە دواوە و گوتوویەتی: کووت، کوردنشین بووە و کوردی فەیلی تێدا ژیاوە. بڕوانە بۆ نەیری.

ئەستێ

بەردی ئەستێ، ئەستێ و قاو، بەردەچەخماخ.

پالمە

پاڵمە، جۆرێک گیایە لە شکڵی شنگ، بەڵام گەڵاپان.

ئاریابەرز

نێوی یەکێ لە گەورەکانی ماد بووە، کە سەرداری لەشکری داریووشی سێهەم بووە. بڕوانە وشەی ئار.

لۆلان

1. گەڕۆک و هاتوچۆکەر، بۆ لێکۆڵینەوە؛ 2. پێچەڵپێچ و پڕگرێ؛ 3. گوندێکە لە ناوچەی سیدەکان لە باشووری کوردستان؛ 4. نێوی هۆزێکی کوردە لە باکووری کوردستان؛ (م. حەسەرتیان)، لە ((راپەڕینی کوردان)) دا کە جەلال دەباخ وەریگێڕاوەتە سەر کوردیی، دەڵێ: لە کوردەکان، خێڵی لۆلان و .....‌، پشتگیرییان لە شۆڕشی شێخ سەعید نەکرد.

شەنگین

جووانشیرین، شۆخوشەنگ.