ڕافینا
گوندێک بوو لە باشووری کوردستان، بەعسی وێرانیان کرد.
هێشوو
1. هێشووی ترێ، هۆشەی هەنگوور؛ 2. گوڵی دەخڵ.
خەجان
خهجێ، خهجیج، خهجی خهجان؛ 2. له وشهی (خهجێ) وهرگیراو؛ 3. جووان و لهبار.
سمڵ
بەری دارێکە وەکوو مێخەک بۆنخۆش.
چەپەک
1. گوند و خانووی دوور له رێبازی گشتیی، کهوێڵ و ههواری کل؛ 2. جۆگهی پێچهڵپێچ له تهختهمهرهزهی بڵند و نهویدا؛ 3. کهسێک که به دهستی چهپ کار دهکا یان دهنووسێ؛ 4. گوند یا باخی دووره دهست و دوور له سهرهڕێ.
ڕەنێو
وەبەرهەمهێنان، بەخێوکردن و پەروەردەکردن. (باخێکی باشی رەنێو هێناوە. دەکرێ بۆ وشەی (کارگَردان) ی فارسی، (رەنێوهێن، یا رەناوهێن) بەکار ببرێ، چونکە وشەی (دەرهێنەر) لە بەرانبەر وشەی (مخرج)ی عەرەبیدا دانراوە.
هەڵات
هەڵاتن و ڕاکردن؛ دەرکەوتنی مانگ و خۆر و ئەستێرە و هیدیکە.
ئاراز
1. ئارائاس، ئاراس، فرمیسکی شادی؛ 2. یەکێ له فەرماندەرەکانی مادی چکۆڵه؛ 3. یەکێ لە پاڵەوانەکانی کوردی زەعفەرانلوو؛ چۆمی ئاراز، یان ئاراس، لە ناوچەی بینگۆڵ لە کوردستانی باکوورەوە سەرچاوە دەگرێ و 435 کیلۆمیتر بە ناو خاکی کوردستاندا دەڕوا و بە سنووری ناوەندی ئێران و ئازەرباییجاندا تێدەپەڕێ و دەڕژێتە زەریای قەزوێنەوە. درێژایی ئاراز دەگاتە 920 کیلۆمیتر. بڕوانە وشەی ئار. بۆ وەبیرهێنانەوە، زۆربەی زۆری ئاوی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست کە لە رێگای یەکاوی عارەبان (شط العرب)ەوە دەڕژێنە کەنداوی فارس/عەرەب، لە کوردستانی باکوور، لە شاری بینگۆڵ (بنگۆل)ەوە سەرچاوە دەگرێ.
مێوژە
مەویژ، مێوژ، ترێی لەبەرهەتاو وشککراو.
سەڵماس
وشەیەکی تورکیە؛ نێوی کۆنی سەڵماس شاری (شاپوور) ە لە ئازەرباییجان و کوردستان. بەشی زۆری دانیشتووانی ئەم شارە ئازەرین و کوردیشی تێدا دەژی، بەڵام سێ بەشی زیاتری گوندەکانی دەوروبەری ئەم شارە، کوردن.