پیرس

چیایەکە لەلای (بێرات و کەپرۆک) لە ناوچەی زێبار، لە باشووری کوردستان.

بەهارە

پەیدابوو لە بەهاردا، گەنمی بەهارە.

ئەوژەن

1. هاوێژەر؛ 2. شکێنەر و بەزێنەر.

لانۆ

بچووککراوەی وشەی (لان)ە کە مانای هێلان و شوێن و جێگای ژیان دەدا و ئاماژەیە بە هێلانەی باڵندە و پەلەوەر.

دڵارام

ته‌سکینیده‌ر، ئۆخژنخه‌ره‌دڵ، له‌به‌ردڵان.

ئاراسته

له‌ کوردیدا ئاراسته‌ واته‌: رووی شتێک به‌ره‌و که‌سێک کردن. وه‌کوو سڵاوی ئاراسته‌ ده‌که‌م، یان تیرێکی ئاراسته‌ کرد. به‌ڵام له‌ فارسیدا ئاراسته واته‌: ئارایش کردن، رازاندنه‌وه‌، کۆکردنه‌وه‌ و راخستن و زۆر مانای دیکه‌.

سۆلان

بنەچە، رەتەوە، نژاد.

دڵتاوێن

رووداو یان کاره‌ساتێک که‌ له‌سه‌ر مرۆڤ کاریگه‌ر بێت. دیتنی ئه‌و دیمه‌نه‌ زۆر دڵتاوێن بوو، یان ده‌نگێکی دڵتاوێنی هه‌یه‌.

ئەژدەهاک

1. نێوی کێوێکە لە ناوچەی هەورامان لە پشت گوندی دزڵییەوە، له ڕۆژهەڵاتی کوردستان؛ 2. نێوی کێوێکە لە ناوچەی سلێمانی نزیک بە سوورداش لە کوردستانی باشوور؛ 3. ئاستیاگ، ئازیدهاک، ئەژدەها، زەها، هەژدیها، حەزیا، ماری گەورەی ناو چیرۆکان، حەفی؛ 4. لە راستیدا، ئەژدەهاک یان ئاژدەهاک لە دوو وشەی (ئاژ و دەهاک) پێکهاتووە کە (ئاژ) واتە: ئاغا، زۆردار، سەرۆک و (دەهاک)یش واتە: شوێن یان جێگە و مێنگەی تیرە و هۆز. بڕوانە: دەهاک لە بەشی کوڕان. بە پێچەوانەی ئەو دەنگۆیەی کە لە ناو کورددا دەمێکە بڵاوە و دەڵێن: ئەژدەهاک حاکمێکی زاڵم و خوێنڕێژ بووە و چی و چی... (ئەحمەد شاملوو) شاعیری پایەبەرزی فارس دەڵێ: ئەژدەهاک (زوحاک) پاشایەکی عادڵ و خێرانکار بووە کە زەوینەداگیرکراوەکانی بە سەر خەڵکی هەژار و بەلەنگازدا دابەشیوە و زۆر کاری دیکەی لەم بابەتانە بەڵام بە دەستی (شاوان بێمێشک) ێک بە نێوی (کاوە) لە دەسەڵات کەوتووە و (فەرەیدوون)ی لە جێگەی داناوە و پاشایەتی هاتۆتە گۆڕێ! هێرۆدۆت دەڵێ: ئاستیاز یان ئازیدهاک، یەکێ لە پاشاکانی ماد بووە و 33 ساڵ پاشایەتی کردووە. بڕوانە بۆ وشەگەلی (ماد) و (نەورۆز).

شەرڤان

شەڕوان، شەڕکەر.