ئاد

وشه‌ی ئاد به‌ ته‌نیا، چه‌ند واتای هه‌یه‌: 1. دوورگه‌، وشکانی له‌ناو ئاودا، 2. هێز، بڕست، زۆر، توانا، 3. خودای هێز و ده‌سه‌ڵات. 4. له‌ کۆندا نێوی خودای با بووه.‌ ئه‌م نێوه‌ بۆته‌ پێشبه‌ندی زۆر وشه‌ی دیکه‌ له‌ زمانی کوردیی کۆندا. زۆر جاریش وشه‌ی (د) ئه‌گۆڕدرێ بۆ وشه‌ی (ز).

مەزن

1. سەرۆک؛ 2. گەورە. وەکوو: (چیای مەزن)، (خودای مەزن)

ڕاستە

1. خەتکێش؛ 2. گوزەر، بازاڕی سەرداپۆشراو؛ 3. دارێکی دوولکە بۆ ئەزموونی راستیی و خواریی بەرداش؛ 4. جۆرێ هەڵپەڕکێ؛ 5. رێگەی بێ پێچ؛ 6. گۆشتی پشت مازە.

باڵەک

1. شوێنی بەرز و باگرەوە؛ 2. نێوی دوو گوندن کە کەوتوونەتە لای سەرووی چەمی رواندز لە باشووری کوردستان؛ 3. بەو گوندانە و شوێنەکانیان دەڵێن: باڵەکایەتی؛ 4. باڵەک نێوی تیرەیەکە کە پاژی هۆزی (زەرزا) ن. لاس قارەمانی چیرۆکی (لاس و خەزاڵ)، خەڵکی ئەم ناوچەیە بووە.

بابان

1. بەبە، بەبان، باوان، ماڵەباب؛ 2. مەڵبەند و هۆزێک بووە لە نێوان شارەزوور و ئەردەڵان، کە ئێستاش شوێنەواریان ماوە.

زێوە

1. چاک و پیر، گۆڕی پیاوچاکان، زیارەتگە؛ 2. نێوی ئوردووگایەکی زۆرەملی یە لە باشووری کوردستان .

رۆسکان

نێوی هۆزێکی کورد بووە، لە ناوچەی هایمانی لای ئآنکارا، کە بە دەستی عوسمانییەکان هەڵداژراونەتە بولغارستان و بۆسنی.

دەشنێ

1. شنه‌ی با و شنه‌ی دار و شنه‌ و جموو جوڵی منداڵی ساوا، وه‌کوو ئه‌و داره‌ ده‌شنێته‌وه‌، یان ئه‌و منداڵه‌ ده‌شنێ؛ 2. ئاره‌زوو ده‌کا.

قارس

1. تووڕە، جاڕز؛ 2. دادروون بۆ کورتکردنەوە؛ 3. شار و مەڵبەندێکە لە باکووری کوردستان .

دینێ

1. ئاماژه‌ به‌ کیژ یان کوڕی سه‌رشێت و سه‌ره‌ڕۆ له‌ ئه‌ڤینداریدا؛ 2. سه‌ربه‌ندی گۆرانییه‌کی کوردییه‌. (وه‌ره‌ دینێ و دینێ من).