دابەن

نێوی کوردیی گوندێک بووە لە باکووری کوردستان کە دەوڵەتی تورک گۆڕیویە و نێوی تورکیی لە جێی داناوە.

سوێرە

نێوی شارۆچکەیێکە لە ناوچەی کووت لە خوارووی باشووری کوردستان، کە کوردی فەیلی تێدا ژیاوە، بەڵام کوردەکەیان لێ دەرکردووە و کردوویانە بە عەرەبنشین.

کاردوو

1. تۆمی گیایەکە لە گەنم دەکا و رەنگی رەشە؛ 2. گیایەکی گەڵا پانە لە ناو سماقا زەردی دەکەن و دەیکەن بە چێشت.

دڵزار

1. دڵبەئێش، دڵبەسۆ؛ 2. نازنێوی شاعیری کورد ئەحمەد مستەفا عەوێزییە کە خەڵکی هەولێرە و لەوێ دەژی.

زیمکان

دۆڵێکە لە ناوچەی سلێمانی لە کوردستان.

شەوچەرە

شەوچەلە، خواردنێ که لە شەودا دەخورێ.

گەنجە

1. گاڵتە و گەپ؛ 2. ژووری رسق و کەلوپەل.

لییان

1. لاکان؛ 2. ڕاژان؛ 3. هێلان، هێلانە.

گوڵفەڕ

گوڵی بەپیت و بەرەکەت، جۆرێک گوڵەسوورەیە.

مەزەدار

1. خوێنشیرین، جوان و زەریف؛ 2. سەربەندی گۆرانییەکی فۆلکلۆری کوردییە.