سەرسنگ

1. سەرسینە، هەوار یان گوندی سەر سینگی شاخ و کێو؛ 2. شار یان گوندی لە سینەی چیادا هەڵکەوتبێ؛ 3. سەیرانگا و شارۆچکەیەکی خۆشە لە ناوچەی بادینان لە کوردستانی باشوور.

دییا

دا، دییا، دایک، دایه‌، ئه‌ئا، ئه‌گا، ئه‌دا.

باڵووڵ

بە پێی نووسراوە دەسنووسەکانی سەرەنجام کە هی سەردەمی (سەدەی نۆهەمی کۆچیی مانگیی)یە و کۆپەڕی ئایینیی یارسانەکانە، هاتووە کە: باڵووڵ کورد بووە و هیچ خزمایەتییەکی لەگەڵ هاروونەلڕەشیددا کە حەمدوڵڵا مستەوفی باسی دەکا نییە و یەکەمین کەسە کە ئایینی یارسانی لە هەوراماندا رەواج داوە و لە ساڵی 806 ی زایینیدا لە کانی سپی، نزیک چیای تەنگە گوڵ، کە دەکەوێتە نێوان مەنەلی و کرماشان، کۆچی دوایی کردووە. باڵووڵ لە سەردەمی هاروونەلڕەشیددا ژیاوە و یەکەمجار ئەو جەم و جەمخانەی داناوە و نێویشی لە بنەڕەتدا (عەمرۆ کوڕی وەهەب) بووە و دوایی بە باڵووڵی زانا نێوی دەرکردووە.

وەرزین

1. کاری کێڵگە؛ 2. نمەزین، ئارەقگیر؛ 3. بەرەی زین، قاییش و قەرووشی سینگی ئەسپ؛ 4. جووڵانەوە و خۆماندووکردن، وەرزش؛ 5. مەشق؛ 6. راڤە، لێکدانەوە؛ 7. لێکدانەوەی خەون.

بەرزین

1. بە جووانووی ئەسپ دەڵێن کە کاتی زینکردنی هاتبێ؛ 2. کێوێکە لە نێوان سابڵاخ و سەردەشت کە چەمی لاوێنی بە بەردا دەڕوا؛ 3. نێوی ئاورگە، کانەئاگر، یان (ئاتەشگە) یەکە لەلای خوراسان کە دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی زەڕدەشت.

لاوێن

1. نەرم و قاییم؛ 2. چڵەبی ناسک بە (ریشە) وە، نەمامی بی؛ 3. ساوا، کۆرپە؛ 4. دڵداریدەر؛ 5. جۆرێک شووڵە، لە قەراخ چەم دەڕوێ و پێیدەڵێن: سوورەبی، سەوەتە و تەفت و سۆقاتیی لێ درووست دەکەن، ئەگەر بیچەمێنیتەوە ناشکێ؛ 6. لە ئەدەبیاتی کوردیدا لاوێن سەرچاوە و ڕەمزی نەرمیی و ناسکیی و جووانیی و بەرگەگرتنە؛ 7. نێوی گەردەنەیەکە لە نێوان سنە و کرماشان؛ 8. نێوی چۆمێکە کە لە قەندیلەوە سەرچاوە دەگرێ و تێکەڵ بە زێ دەبێ؛ 9. گوندێکە لە ناوچەی لاجان لەلای پیرانشار؛ 10. تیرەیەکی کوردن کە جاران لە شارەزوور ژیاون؛ (ابن خَلدون) لە (تاریخ بَربَر) دا دەنووسێ تیرەیەکی کوردن کە لە (ئەلجەزایر) دەژین؛ (شێخ موحەممەد مەردۆخ) یش لە (مێژووی کورد و کوردستان) دا نووسیویەتی لەوانەیە ئەم تیرەیە لە کاتی هێرشی مەغۆلەکاندا بۆ سەر کوردستان کۆچ درابێتن.

کاردا

1. ئەو کارەی کە کراوە؛ 2. بەهرەی کار؛ 3. کاردۆخ. بڕوانە گۆتۆ.

ساوا

1. تازەزێ، تازەپێگەییشتوو؛ 2. سەوزایی تازەدەرهاتوو.

ئاوونگ

ئانگوو، مێلاق، ئه‌و ترێیه‌ی که‌ به‌ گوریس یان شووڵ به‌ سرمیچی ژووره‌وه‌ هه‌ڵده‌واسرێ، یان داڵۆسکه‌ ده‌کرێ بۆ زستان.

ئۆخه‌ی

ئای چخۆشه‌، ئای چه‌ندم خۆش ئه‌وێ، ئۆخه‌یش، ئۆخه‌یچ.