جیهان

گلۆڤه‌ر، جه‌هان، دنیا.

مێرخاس

پیاوچاک، پیاگخاس، پیاوی ئازا.

بالێتان

1. شوێنی بەرز و هەڵاتوو؛ 2. چووکە گوندێکی ناوچەی سەردەشتە لە داوێنی چیای ئالان، نزیک بە گوندی مۆلێتان لە کوردستان.

ئاکرێ

نێوی شارێکە لە بادینان لە باشووری کوردستان؛ نێوی (ئاکرێ)، لە وشەی (ئاگریی) کەوتۆتەوە، بەڵام عەرەب هەر دوو وشەکە بە (عقرە) نێودێر دەکا! وەک چۆن بە ئاکرێ دەڵێن (عقرە) و بە (ئاگریگۆف)ی ناوچەی دیالەش کە لە کۆندا کوردنشین بووە و دوایی کوردەکەیان لێ دەرکردووە و عەرەبیان هێناوەتە جێگایان و دەڵێن: (عقرە کوف!)، نێوی شاری (بەعقووبه)‌ش، بە وتەی مامۆستا جەمال نەبەز، وشەیێکی کۆنی کوردییە و باگۆڤەیە، بەڵام عەرەبەکان بە (بعقوبە) زاربێژی دەکەن. بڕوانە ئاگریی لە بەشی کوڕان.

زەڵێ

1. شوێنی لێژ و سەخت لە چیا؛ 2. نێوی گوندێکە لە داوێنی چیای ناوزەنگ لە باشووری کوردستان.

کالان

1. کالانە، جێگەی گلێنەی چاو؛ 2. کاڤلان، کاولان، کێلان، جێگەی خنجەر؛ 3. کۆنە دێ، شوێنەمێنگەی وێران؛ 4. کانزای برنج؛ 5. گیای هەرزە؛ 6. نێوی هۆزێکی کوردە لە کوردستانی باکوور.

خێوەن

خێو، خاوەن، خودان.

زریوە

ترووکەی ئەستێرە.

چەکوان

چەکڤان، کەسێک کە سەروکاری لە گەل چەک و تەقەمەنی بێ.

زریسک

زریشک، داریکی کەم بالایە کە بەرێکی رەش و ترش دەگرێ.