مەگروون
نێوێکی کۆنی ئارامییە و لە پیرەمەگروون وەرگیراوە؛ روانگەئەکی دیکەش هەیە کە دەڵێ: مەگروون لە بنەڕەتدا (گروون) بووە کە زاراوە گۆڕیویەتی و واتای کەوڵکردن و پێستگرتنەوە دەدا.
ئارتیم
پاڵەوانێکی سەردەمی مادەکان بووە. بڕوانە وشەی ئار.
جگەرخوێن
1. هێمایە بە مرۆڤی ژێردەستە و ستەمدیو؛ 2.نێوی شاعیری کوردی خەڵکی ڕۆژئاوای کوردستانە کە لە وڵاتی سوید کۆچی دوایی کرد.
بسکان
کۆی بسک و ئەگریجە، پرزەی سەر بەرگی گەنمەشامی.
شاتان
سپینداری بەرز و راستا.
کەهی
رام، دەستەمۆ. بڕوانه بۆ (کەوی) لە بەشی کچان.
پاکانە
دیفاعکردنی ئینسان لە خۆی بۆ لابردنی ئەو تاوان و تۆمەتانەی کە لێی دەدەن.
بەندان
کۆی بەند بە واتای: 1. بەند: بەستن و گرێدان؛ 2. بەند: لەمپەر؛ 3. بەند: پاوەنی پای زیندانیی؛ 4. بەند: کورتە گۆرانیی؛ 5. بەند: قامکی دەست؛ 6. بەند: پارچەیەک لە قەسیدەی شیعر؛ 7. بەند: مانەوە؛ 8. حیلە و دزی؛ 9. جۆگەی گەورە و هەڵبەستراو؛ 10. بەند: مەچەکی دەست؛ 11. بەند: بەستەی کاغەز؛ 12. بەند: قەدەخە، یاساق؛ 13. بلندایی لە تەختاییدا؛ 14. پێنجەم حەوتەی زستان؛ 15. ساڵی جووتکردنی گا، وەکوو گای دوو بەندە و سێ بەندە؛ 16. گیر و گرفت؛ 17. جۆگەی گەورە؛ واتای (بەندان)یش دەبێتە: 1. تێهەڵسوون و هەڵبەستن؛ 2. بەسران و گیران، وەکوو: خەنەبەندان، بەستە و بەندان، رێبەندان. بیــــــرەوەری دووی رێبـەنــدان دەمخاتە سەر بەستە و بەندان (سووارە)
ئارزینگ
چهنه، چناکه، چهناگه، چهنهگه.
خەندەران
دهمبهپێکهنین و رووخۆش.