خۆشەنگ

خۆبه‌خۆ جوان، جووانی خۆڕسک.

داچان

وشه‌ی بکه‌ری داچاندنه‌، واته‌: داره‌که‌ی داچان.

ئانگارێس

نێوی بەیتبێژێکی سەردەمی مادەکان بووە کە بەیتبێژی دیوەخانی ئەژدەهاک بووە، ئانگارێس بە بەیت، ئەژدەهاکی لە هاتنی کوورش بۆ گرتنی وڵاتی ماد ئاگادار کردووە؛ ماری بۆییس خانم لە کۆپەڕی (خونیاگەری لە ئێرانی گەورە)دا نێوی هێناوە؛ بەڵام لە کۆپەڕی (کورد و دێرۆکە تاڵانکراوەکەی)، کە حەمە سدێق میرزا نووسیویەتی، هاتووە کە: ژنێک ئەژدەهاکی لەم کارەساتە، واتە لەشکرکێشی کوورش بۆ سەر وڵاتی ماد ئاگادار کردووە، جا نازانم ئانگارێس نێوی ژنانەیە یان پیاوانە! چونکە بۆ (نەکیسا)یش، نووسەرانی فارس دەڵێن: نەکیسا نێوی ژنانەیە! (نەکیسا) یەکێ لە مۆسیقازان و بەیتبێژە کوردەکانی سەردەمی ساسانییەکان بووە و هاوچەرخی (باربەت)ی فارس بووە کە پێکەوە بە بەیت لە بارەگای ساسانییەکاندا شەڕە گۆرانییان کردووه و ئێستاش ئەو نەرێتە هەر لەناو کورددا، واتە: شەڕەگۆرانیی هەر ماوە و لە کۆندا لە دیوەخانی ئاغا و بەگەکانی کورددا هەبووە‌. بڕوانە بۆ (هۆنیا) لە بەشی کچان.

خۆشناو

1. نێو بە چاکدەرچوو؛ 2. جۆرێ ترێی رەشە؛ 3. هۆزێکی کوردە لە ناوچەی هەولێر، بەو ناوچەیەی کە ئەم هۆزەی تێدا دەژین دەصێن: خۆشناوەتی.

ڕۆندک

رۆنتک، فرمێسک، ئێستر، ئەسر، ئەسرین.

ئێلان

هێلانە

ئارشته

1. ئاراسته‌، رازاندنه‌وه‌و پێشکه‌شکردنی سڵاو و خۆشی و دووشی و لێپرسین له‌نامه‌دا؛ 2. رووی شتێک به‌ره‌و که‌سێک کردن.

پەسار

1. شوێنی سێبەر، نسار، نسرم؛ 2. پەنای با، پەنای باراننەگر؛ 3. حەشارگەی راوچی.

زیوان

زیڤان، بزاڤ، جمین، جووڵە، بزووتن.

کەهی

رام، دەستەمۆ. بڕوانه بۆ (کەوی) لە بەشی کچان.