دێرۆ

گوڵێکی زەردە وەکوو گوڵی مۆسک.

زەری

1. زەڕی، جۆرێک پارچەی زەردی ریشاڵریشاڵە؛ 2. جووانی سپیپێستی ئاماڵزەرد؛ 3. سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە بە زاراوەی کرمانجی.

شەهێنە

1. شەهێن، شاهێن، مەلێکی ڕاوکەری چاوجووانە؛ 2. جۆرێک دارە.

زۆزان

بە زاراوەی کرمانجیی، هاوینەهەوار، چیا و کوێستانی سازگار، هەوارگەی کۆچەران؛ لە مێژووی کورد و کوردستانی شێخ موحەممەد مەردۆخی کوردستانیدا هاتووە: زۆزان کەوتۆتە نێوان مووسڵ و خێڵات و سەڵماس؛ نێوی ژنەگۆرانیبێژێکی باکووری کوردستانە؛ سەربەندی گۆرانییەکی کوردییە.

حەوجە

پێداویستیی، ئێحتیاج.

ماریا

1. پاڵەوان و شەڕکەرەکانی هۆزی میتان یا مانای‌؛ 2. نێوی‌ هۆزێکی کورد بووە. بڕوانە ماردین لە بەشی کوڕان.

ئامۆ

1. مام، برای باب؛ 2. ئامۆزا، پسمام؛ 3. هەوجاڕ، هێش، ئاموور.

ئۆگر

خووپێگرتوو، کەسێک کە هۆگری شتێک بێ.

سروودی نیشتمانی و شوناسی نەتەوەکان

1. سرووت، ستران، وشەیێکی کۆنی کوردییە؛ 2. ئەو گۆرانییە ئایینییانەی کە لە سەردەمی زەڕدەشتییەکاندا گوتراون، پێیان گوتوون: سرووت کە لە گاتاکانی زەڕدەشتدا هاتووە و ریشەی وشەی سترانی کوردییە و لە کۆنترین ناوچەکانی کوردستان کە زاراوەکرمانجن ئەم وشەیە بەکار دەبرێ، بەڵام دواتر بە هاتنی ئیسلام چونکە ئەم سروودانە یارسانەکان و ئیزەدییەکان خوێندوویانن پێیان گوتوون: (گۆرانیی) واتە ئاوازی گاورەکان! نێوی هۆزی گۆرانیش که یارسان (ئەلحەق)ن و لەم وشەیە کەوتۆتەوە. بڕوانە گۆران لەبەشی کوڕان.

بناشت

1. بنداشت، وشەی پاشبەندی وشەدووانەی گلەوبنداشت؛ 2. قسە و باس؛ 3. دەمەقاڵە.