دلاوەر

خاوەندڵ، گورد، پاڵەوان. ئەم نێوە وشەیەکی هاوبەشی کوردیی و فارسییە و لە هەولێر و رواندز و کۆیە مشەیە.

بێبەش

بێوەر.

شاپەسەن

گوڵێکە رەنگاورەنگ.

هەنار

نار، نارۆک، نەرژی، میوەیەکە بۆ پاڵاوتنی خوێن باشە و لە کوردستان لە ناوچە ساردسێر و شاخاوییەکان زۆرە و ڕیشەکەی بۆ دەرمان و توێکڵەکەی بۆ ڕەنگ بەکار دەبرێ؛ هەناری هەورامان و شارەبان بەنێوبانگن؛ لە گۆرانیی کوردیشدا زۆر دێ و ئاماژەیە بە (مەمک).

سارەما

تێبەردانی کارژەلە و بەرخ بۆ شیرخواردن، بەیانیان بەر لە دۆشینی دایکەکانیان.

بەرخە

ئاماژەیە بە ژن یان کچی جوان و خوێنشیرین.

باویلە

بڕوانه باویلکە.

دەروون

1. ژوورەوە، ناوەوە، ناخۆی هەرشتێک؛ 2. دڵ، ویژدان؛ 3. هەناو، ناوسک.

بەرزیا

باڵابەرز. ئەم نێوە هی سەردەمی مادەکانە کە کوری داریووش بووە.

ئارده‌وا

په‌ڵووڵه‌، چێشتی گزمووڵه‌ له‌ هه‌ویر و کووزه‌ڵه‌.