ئەرنەواز

نێوی تیرەیەکی کوردە لە باکووری کوردستان.

کاسمە

کولێرەی تۆتۆیی و نانێک که هەویرەکەی بە رۆنەوە شێلدرابێ.

ناسکۆڵ

ناسک و بچکۆڵە؛ سووکەڵەنێوی (ناسک یان ناسکە) یە.

ئیلیان

هێلانە.

دانار

رۆنی تێکه‌ڵاو نه‌بوو، رۆنی ده‌نکه‌ دنکه‌ و داوه‌ستاو. وه‌کوو: رۆنه‌که‌ دانار داناره‌و بووگه‌.

چنار

سووره‌چنار، چناری جه‌وهه‌ردار، دارێکه‌ گه‌ڵای له‌ په‌ڵکی مێو ده‌کا.

شاکار

1. کاری زۆر باش و رێکوپێک؛ 2. هونەرخولقاندن. (کاری فڵانە‌ وەستا شاکارە)

لالاڤ

لافاو، لەهی، سێڵاو.

ئێزدینشێر

نێوی یەکێ لە دەسەڵاتدارەکانی میرنشینی (بۆتان) بووە لە باکووری کوردستان کە لە گۆرانیی کوردیدا بە (بەگی بۆتان) نێوی هاتووە.

سەرپەل

1. چاخی دەستپێکردنی بارانی بەپەڵە؛ 2. لقی بەرەوژووری دار؛ 3. نانێ کە لەسەر سکڵ ببرژێ؛ 4. سەرکردەی 3 هەتا 50 کەس پێشمەرگە.