Mêhran

Bajarekî Kurdnişîn e li Rohilatê Kurdistanê ku bi zaravayê kelhurî qise dikin.

Sarîsa

Mînoriskî ji zimanê Torodangînê zimanzan ve dibêje: Li welatê Kurdoîn sê bajar li ser rûbarê Dîcleyê hebûn ku navê wan Sarîz (Sarîsa), Stalka û Pinyaka bûn û Kardoxî lê dijiyan. Straboyê rojhilatnas jî dibêje: Kurdoîn bi herêmên çiyayî ên di navbera Mûş û Diyarbekirê (Amed) ê dihate gotin.

Siyabend

Navê qehramanê çîroka Xec û Siyabend e, ku dastaneke kevn a evîndariyê ye. Herduk jî xelkê Kêlesîpan a herêma Mehabadê ne ku niha jî gorra wan li wir e.

Dersîm

Dirsîm. Dêrsîm. Herêmeke berfireh e li Bakûrê Kurdistanê, ku Kurdên zaza û kurmanc pêkve dijîn. Şoreşa Dersîmê ku bi serokatiya Seyîd Rizayê Dersîmê li çiyayê Agirî çêbû ji Dersîmê dest pê kiribû. Dûr nîne ku Dêrsîm ji peyva “Dêr” bi wateya “peristgeh” û “sîm” bi wateya “zêrîn û pîroz” pêk hatibe ku dibe “peristgeha zêrîn” yan cihê pîrê zerdeştiyan.

Sozge

Sozgeh. Cihê peymangirêdanê. Gundek e li rexê Rewanduzê li Başûrê Kurdistanê.

Pirpirîk

Pepûle. Perperok.

Berjene

Bere meşke. Rûnê meşkê.

Feroşe

Giyayek e bo derman.

Xetîr

Xetîre. Ew darê ku serê wê agir pê ve ye, û di dema newrozê de digrin destê xwe, û piştre bi wan xetîran agirekî mezin hil dikin. Li Akrê her sal bi sedan xetîran amade dikin û bi rêz diçin serê çiya û agirê newrozê hil dikin. Di soranî de dibêjnê: “Çilosk. Çoleçira. Çilûsk”.

Tatrîk

Kevirên nazik û piçûk ku zarok pê dilîzin.

Tu dixwazî agehdarê dûmahîk babet û nûçeyên me bibî?
Ji kerema xwe biryar bide!