هانی مورتەزا
لەگەڵ ئەوەی مۆز بە یەکێک لە خۆشترین میوەکانی جیهان دادەنرێت، لە ڕووی تەندروستیشەوە چەندین سوودی نەبڕاوەی هەیە.
مۆز بەھۆی هەبوونی چەندین توخمی خۆراکی لە پێکھاتەکانیدا کە دەتوانێت کاریگەریی پارێزەری لەسەر تەندروستی هەبێت، (لەوانەش مادە ڕیشالییەکان و دژەئۆکسید و ڤیتامیناتی وەک C و B6 و کانزاکان) سەرچاوەیەکی خۆراکیی گرنگە.
مۆزەکان بە پۆتاسیۆم کۆدەکرێنەوە- مۆزێکی مامناوەند (422) میلیگڕەم کانزاکەی تێدایە یان 12% ی بەهای ڕۆژانەی پێشنیارکراوی، بەپێی USDA. هەروەها (٣) گڕەم ڕیشاڵی پڕکەرەوەی ڕەق و نزیکەی ٢٠%ی بەهای ڕۆژانەی بۆ هەردوو ڤیتامینی C و B6 هەیە.
ڕەنگە گوێت لە پرۆبایۆتیکەکان بووبێت. پڕۆبایۆتیک ئەو بەکتریا "باش"ـانەن کە یارمەتیی هەرسکردن دەدەن و لە هەندێک خۆراکی وەک ماستدا هەن. مۆز سەرچاوەیەکی گرنگی پڕۆبایۆتیکەکانە و دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە چەندین کێشەی سک.
بێگومان سەرەڕای خواردنی مۆز لە کاتی ئاساییدا، خواردنی لە کاتی برسیەتییشدا سوودێکی زۆر بە جەستەی مرۆڤ دەگەیەنێت.
گرنگترین سوودەکانی خواردنی مۆز
١- ئاستی شەکر لە خوێندا ڕێکدەخات.
٢- مێشک چالاک دەکات.
٣- وزەی تەواو و پێویست بە لەش دەبەخشێت بۆ ئەنجامدانی کاری ڕۆژانە.
٤- ئێسک پتەو دەکات و یارمەتیی زوو چاکبوونەوەی برینی لەشی مرۆڤ دەدات.
٥- خواردنی مۆز بە برسیەتی، هێڵنجدان لە بەیانیاندا کەم دەکاتەوە.
٦- مۆز دەوڵەمەندە بە دژەئۆکسانەکان. ئەمەش وا دەکات ڕێگر بێت لە دروستبوونی زیبکە و چرچولۆچی پێست.
٧- ئەو ڤیتامینانەی لە خواردنی مۆزدا دەست دەکەون، پێست لە تیشکی خۆر و پەڵە دەپارێزن.
٨- وا باشترە مۆز بە شینی بخورێت، چون هەرچی شینتر بێت ڕادەی ئەو نیشاستەیەی کە هەرس نابێت زیاترە و ئەمەش کەمبوونەوەی کێشی لێ دەکەوێتەوە.
٩- خواردنی مۆز لە کاتی برسیەتیدا سوودێکی زۆر بە کۆئەندامی هەرس دەگەیەنێت.
١٠- مۆز هزری مرۆڤ هێور دەکاتەوە ئەمەش لە ڕێگەی دەردانی هۆرمۆنی سیرۆتۆنین.
١١- خواردنی مۆز ڕێگری دەکات لە توشبوون بە خەمۆکی.
١٢- مۆزی زۆر پێگەیشتوو دەتواندرێت لە بەرەنگاربوونەوەی نەخۆشیی شێرپەنجەدا لە سەرەتای دروستبوونیدا سودی لێ وەربگیرێت.
١٣- بەهۆی بوونی ماددەی ڕیشاڵی پێویست لە مۆزدا، خواردنی یارمەتیدەرە لە باشکردنی کاری ڕیخۆڵە.
١٤- بەهۆی بوونی ئاسن لە پێکهاتەکەیدا دەتوانرێت لە چارەسەرکردنی کەمخوێنیدا سودی لێ وەربگیرێت.
١٥- ئەوانەی تووشی وشکبوونەوەی لەش دەبن دەتوانن مۆز بخۆن، چونکە قەرەبووی لەدەستدانی پۆتاسیۆمی لەش دەکاتەوە.