شادی
کوردشۆپ- کێشەی چاو لە ناو ئەو کەسانەی کۆمپیوتەر بەکاردەهێنن لە ٧ ساڵەوە تا ٧٠ ساڵی، بەتایبەتی بۆ ئەو کەسانەی کار دەکەن، کێشەیەک دروست دەکات کە پێشی پێ ناگیرێ. بە بەکارهێنانی بەردەوامی کۆمپیوتەر، گلەیی تایبەت سەبارەت بە سەرئێشە و ماندوویەتیی چاو و ئازاری میگرێن (شەقیقە) زیاد دەکات.
بە پێشکەوتنی تەکنەلۆجیا، کۆمپیوتەر کە لە هەموو ڕوویەکەوە هاتووەتە ناو ژیانمانەوە، بە بەکارهێنانی درێژخایەنی، دەبێتە هۆی دروست بوونی کێشەی گەورە.
فەخرەدین کەلەش، ئەندامی دەستەی تەندروستیی لەیزەر ئۆپتیک، سەبارەت بە ڕێکارە تەندروستییەکان بۆ پاراستنی تەندروستیی چاو، بەتایبەتی بۆ ئەو کەسانەی لەسەر مێز و لە پشت شاشە کاردەکەن گوتی: بۆ پاراستنی تەندروستیی چاو، پێویستە چاو لانی کەم 60 سم لە شاشەی کۆمپیوتەرەوە دوور بێت و جەختیشی کردەوە "ئەو کەسانەی هەمیشە کار لەسەر کۆمپیوتەر دەکەن نابێت زیاتر لە 2 کاتژمێر بە شێوەی ڕاستەوخۆ سەیری شاشەی کۆمپیوتەر بکەن و پێویستە ناوە ناوە سەیری لایەکی تر بکەن و شوێن و شتەکانی تر ببینن. پێویستە چاوەکان بە بەردەوامی بترووکێنن و وشکبوونەوەی زۆر یان ئاو لێهاتنی چاوەکان بە داماڵینی ڕووی چاوەکان، کەم بکرێتەوە. لە هەمان کاتدا ڕاهێنانی چاو بە سەیرکردنی چەپ بۆ ڕاست، خوارەوە بۆ سەرەوە، بەبێ ئەوەی مل بسووڕێنن، ڕێکارێکە کە بۆ زاڵبوون بەسەر ماندوویەتیی چاوەکاندا یارمەتیدەر دەبێت."
کەلەش هەروەها ئاماژەی بەوەش کرد، ئەو کەسانەی دەیانهەوێ خۆیان پێشانی پزیشکە بدەن، پێویستە بە پزیشکەکەش بڵێن ڕۆژانە چەند کاتژمێر لەبەردەم کۆمپیوتەردا کاردەکەن و بۆ ئەوەی ئەنجامێکی باش لە چوون بۆ لای پزیشک و وەرگرتنی چارەسەر بەدەست بهێنن، پێویستە پزیشکیش لەو کارانەی ئەنجامیان دەدەن ئاگادار بکەنەوە. ئەگەر لە شوێنێکدا ڕووناکی زۆر بێ، چاوی مرۆڤ ناڕەحەت دەکات؛ هەر بۆیە پێویستە شوێنی کارەکە ڕووناکییەکی کەمی هەبێت. ئەو کەسانەی بەردەوام لەبەردەم شاشەی کۆمپیوتەردان، پێویستە ساڵانە دووجار چاویان پێشانی پزیشکی چاو بدەن و چاویلکەیەک هەڵبژێرن کە لە تیشکی شین دەیانپارێزێ. ئەگەر سەبارەت بەم خاڵان هۆشیاریمان نەبێ، ماندووبوونی چاو دوو هێندە دەبێت و تووشی کێشەکانی میگرێن، سەرئێشە، ماندوویەتیی چاو و تەڕبوونی چاوەکان دەبین. لە هەمان کاتدا پێویستە هەڵبژاردنی چاویلکە بەپێی ڕوخساری کەسەکە بێت. واتە ئاناتۆمیی ڕوخسار چۆن بێت، دەبێ چاویلکەکەش لەگەڵ ئاناتۆمیی ڕوخساردا بگونجێ و زیان بە پێست نەگەیەنێ و لە کەرەستەی باش دروست بکرێ. هەروەها لە هەڵبژاردنی چاویلکەدا پێویستە یارمەتی لە کەسانی پیشەگەر وەربگیرێ.