هاوار هەورامان
ئامێری تار
_ ئه‌م ئامێره به ناوی تار ده‌ناسرێ.
_ له بنه‌ماڵه‌ی ئامێره ژێداره‌کانه که به یارمه‌تیی ڕیشه (مزراب) ده‌ژه‌ندرێ.
_ له داری توو و داری گوێز چێ ده‌کرێ.
_ ئه‌م ئامێره له‌م به‌شانه دروست بووه:
_ کاسه(سندوقی ده‌نگ)، پێست، ده‌سک(ده‌سته)، ڕووی ده‌سک(ده‌سته)، سه‌ر ده‌سک(جێگه‌ی کلیل یان ماڵی کلیل)، ژێ، ژێگیر، پرد، کلیل، ڕیشه
_ کاسه(سندوقی ده‌نگ)
_ کاسه‌ی ئامێری تار له کۆلکه‌ی داری توو دروست ده‌کرێ.
_ کاسه‌ی ئامێره‌که هه‌ر وه‌کوو هه‌رمێ ده‌چێ.لای سه‌ره‌وه‌ی کووپه‌یه‌کی چکووله و لای خواره‌وه کووپه‌یه‌کی گه‌وره که نێو کۆڵ ده‌کرێ.
_ له‌سه‌ره‌تا کۆلکه‌ی داری توو به‌م شێوه‌یه نێوکۆڵ ده‌رکرێ.
_ دوای نێوکۆڵ کردن به یه‌که‌وه ده‌لكێندرێ.
_ له‌کۆتاییدا ساف و سۆڵ ده‌کرێ.
_ پێست
_ پێستی به‌رخی ساوا یان ماسی نه‌قه (باقۆ) بۆ دروستکردنی تار بەکار دەهێنرێ.
_ پێستی چاک ده‌بێ چه‌وریی نه‌بێ و ساف و ناسک و ته‌نک بێ.
_ کاتێک ژێیه‌کان کۆک ده‌کرێن و توند ده‌بن، قورساییه‌کی زۆر ده‌که‌وێته سه‌ر پێست، تێگرتنی پێست به سه‌ر ئامێردا کارێکی گرینگه و لێزانین و شاره‌زاییی ده‌وێ، زانیاری له سه‌ر ڕاده‌ی شل و توند تێگرتنی پێست ده‌بێته هۆی به‌رگیریکردن له دڕان و کون بوون و ده‌نگخۆشیی ئامێر.
_ ده‌سک(ده‌سته)، ڕوو ده‌سک(ده‌سته)، سه‌ر ده‌سک (جێگه‌ی کلیل یان ماڵی کلیل)
_ درێژاییی ده‌سک، چل و پێنج بۆ په‌نجا سانتی مەترە.ده‌سته یان ده‌سک له‌داری گوێز دروست دەکرێت.
_ سه‌رێکی ده‌سکی ئامێر ده‌چێته نێو ملی کاسه‌که‌وه و ئێسکی وشتر له که‌ناره‌کانی ڕووی ده‌سکی ئامێر ده‌درێ.
مل یان گه‌ردنی کاسه
_ سه‌رێکی دیکه‌شی له جێگه‌ی کلیله‌کان واته ماڵی کلیله‌کان گیر ده‌بێ.
_ جێگه‌ی کلیله‌کان شوێنی ڕاگیر کردنی کلیله‌کانه که ئه‌ژماریان شه‌ش دانه‌یه.
_ژێ ،ژێگیر، پرد
_ ژێیه‌کانی ئه‌م ئامێره وه‌کوو ژێ ئامێره‌کانی ته‌میره،سه‌نتوور و دیوان کانزاییه.
_ ژێ یان سیمه‌کانی تار شه‌ش دانه‌ن که بریتیین له: دوو دانه سیمی سپی(٢٠-٢٢)، دو دانه سیمی زه‌رد (٢٢-٢٥)، سیمێکی سپی (٢٠-٢٢) و سیمێکی زه‌ردی ئه‌ستوورتر(٣٥) که هه‌رکام ژماره و سایزی تایبه‌تی خۆی هه‌یه.
ژێگیر:
_ ژێگیری تار له شاخی ئاژەڵ چێ ده‌بێ.
_ جێگای ژێگیر لای خوارووی کاسه‌ی ئامێره‌که‌یه.
_ سه‌رێکی ژێیه‌کان له ژێگیر و سه‌رێکی تریشی له کلیله‌کان ده‌هاڵێنرێ.
پرد:
_ له شاخ یان ئێسک چێ ده‌بێ.
_ پردی ئامێری تار پێنج سانتی مەتر له دو سانتی مەترە و له‌سه‌ر پێست داده‌نرێ و کونی بچوکی تێ ده‌کرێ و به یارمه‌تیی به‌ن یان تاڵێک به ژێگیره‌وه گرێ ده‌درێ.
_ پرد پەیوه‌ندیی ڕاسته‌وخۆی له‌گه‌ڵ پێستی ئامێره‌که هه‌یه و شوێنی ژێیه‌کانی ئامێر له‌سه‌ری دیاری ده‌کرێ. له‌ره‌ی ژێیه‌کان بۆ پرد و له‌وێش ڕا بۆ پێست و له پاشان بۆ نێو کاسه‌ی ئامێر، ده‌بێته هۆکاری دروستبوونی ده‌نگ.
په‌رده:
_ له ڕیخۆڵه‌ی مه‌ر و مانگا چێ ده‌بێ.
_ ٢٥ دانه په‌رده له سه‌ر ده‌سکی تار ده‌به‌سترێ.
_ ١٣ دانه له په‌رده‌کان به ئه‌ندازه‌ی سێ ده‌ور و ١٢ دانه‌ش چوار ده‌ور له ده‌سته‌ی ئامێر ده‌هاڵێنرێن. (یاسای تایبه‌تی هه‌یه).
_کلیل
_ کلیل له درای گوێز چێ ده‌کرێ.
_ ئامێری تار شه‌ش دانه کلیلی هه‌یه.
_ هه‌ر ژێیه‌ک کلیلی خۆی هه‌یه و شل و توندی و ڕاگرتنی ژێیه‌کان به یارمه‌تیی کلیل ئه‌نجام ده‌درێ.
_ریشه
_ له شاخی ئاژەڵ یان زه‌رد(کانزا) دروست ده‌کرێ.
_ به دوو قامکی ده‌ستی ڕاست یان چه‌پ ( بۆ ژه‌نیاری چه‌پدەست) ده‌گیرێ و به لێدانی ڕیشه یان مزراب له سه‌ر ژێیه‌کان، ده‌نگی ئامێر دروست ده‌بێ.
