Aran Tîbaş
Rewşa jinên Kurd li Rojhilatê Kurdistanê pir baş nîne û di niha de jin herî zêde di bin zexta siyasî, civakî û aborî de ne û rewşa wan tê lawazkirin. Ji ber siyasetên dewleta Îranê û rêxistinên din ên bi desthilatdar, jinên Kurd di çarçoveya kêmasiyên aborî, cudakirina zanistî û pirsgirêka zimanî de li bin bandora neheqiyên li dijî wan cih digirin.
Jinên Kurd di Rojhilatê Kurdistanê de herdem di warê nirxên demokratîk, siyasî û aborî de bêparin û nayêne parastin; sedema wê yekê jî vedigere bo desthilata serdet. Di Rojhilatê Kurdistanê de rewşa jinên Kurd li gor her çar parçeyên Kurdistanê dikare bi awayekî cur bi cur bê guhertin.
Di rewşa niha de, jinên Kurd li Îranê bi tundî li dijî zext û hişmendiya dewleta Îranê xebatê dikin. Ew di bin asta siyasetên qirkirina siyasî û zilmê de hatin perçiqandin û sebra wan qediyaye û ji ber vê yekê, jinên Kurd li Îranê di rêxistinên siyasî û civakî de li dijî zext û newekheviyê dibin endam û çalakiyê dikin.
Gelo rêxistinek wan heye? Çi bandorek li ser civaka navneteweyî heye?
Jinên Kurd bi awayekî berfireh li hemberî vê rewşê dengê xwe bilind dikin da ku di asta navnetewî de jî bê bihîstin û bi awayekî rêxistinî ji bo azadiya xwe têkoşînê dikin. Lê belê, divê bê gotin ku rewşa jinên Kurd li her parçeyên Kurdistanê bi awayekî nûnerîk têkildar e. Li seranserê Kurdistanê, jinên Kurd di rêxistinên siyasî, aborî û civakî de cihê xwe digirin, berxwedan dikin û hêza xwe bi kar tînin û di heman demê de li dijî her tinekirinekê ku li dijî wan tê kirin, têkoşînê dikin. Bi serfirazî ve jinên Kurd li Rojhilatê Kurdistanê di aliyê navneteweyî de jî di rêxistinên jinan de xwedî pêşeng in û rolên girîng dilîzin û mînakên wan ên baş hene ku di asta navnetewî de dikarin li ser gelek mijaran bi bandor bin.
Rewşa jinên Rojhilatê Kurdistanê
Ew di hilbijartina daxwazên xwe yên wekî kar, xwendin û jiyana zewacê de çawa ne?
Li seranserê Kurdistanê, jinên Kurd bi çend pirsgirêkên girîng di rewşa jiyana xwe de rû bi rû ne. Lê ji ber mijarên wêjeyî, siyasî û civakî, rewşa jinên Kurd dikare bi pêşengiya rêxistinên jinan, çalakiyên siyasî û têkoşîna li dijî nirxên neheqiyê bi guhertinên mezin re bê parastin.
Jinên Kurd di rêxistinên siyasî, aborî û civakî de amade ne şexsîyeta xwe hilbijêrin û di encamê de li dijî nirxên neheqiyê û baskên li ser wan têkoşînê bikin. Heta niha, jinên Kurd li hemû parçeyên Kurdistanê di rewşa xwe ya jiyana rojane de dengê xwe bilind kirine û dijî civaka nêrsalarî têkoşîn kirine. Jinên Kurd di warê zanist, huner, wêje, çand û siyasî de roleke girîng û pêşeng hene. Ev rewşa jinên Kurd divê piştgiriya navneteweyî û rêxistinên jinanê jî hebe da ku wan bi awayekî mezin destek bikin. Jinên Kurd di pêkanîna jiyana xwe de herdem li dijî nirxên neheqiya civakî têkoşîn dikin. Di gelek welatên cîhanê de jinên Kurd wekî sembola azadî, berxwedan û berfirehiya jiyana demokratîk têne naskirin. Ev bi berxwederê azadiya nîştiman û welat têne nasandin. Jinên Kurd di encamê de dixwazin rewşa xwe ya îro li ser asta neteweyî û navneteweyî pêş bixin û jiyana azad û demokratîk geşe bikin û bibine mînaka tevahiya jinên cîhanê; Her çawa ji serdemên berê ve heta niha jinên Kurd ji bo azadî, wekhevî û demokrasyê xebat kirinê, dê li ser têkoşînên xwe li dijî neheqî û serdestiyê berdewam bin û heta digihîjine armancên xwe.
Ev babet dom heye…