Taybet

Dîroka Kevnar a Kurdistanê

Civata Şûnwarî ya Bêstûn li parêzgeha Kirmaşanê

Li Dêrsîmê avahiyekî dîrokî yê giştgîr hate dîtin

Ji aliyê xelkê herêmê ve heta naha ew devere wek ‘’Tirbeya Qral’’ dihate bi nav kirin û tirbeyên di kevir de, refiken nav kevir de hatî kolan û stûnên wek dîwar, Odeyên Bûkê bi temamî amajeyên serdema hesinî ne.

Peykerê Herkûl ê Yewnanî li Rojhilatê Kurdistanê

Bajarê kevnar ê Şuayîb û çîrokên wê yên efsûnî

Bajarê Şuayîb 38 kîlometreyan li navçeya Herran a ser bi Riha ya Bakurê Kurdistanê ye. Li gor çavkaniyan bajarê kevnar ê Şuayîb, ji dema Şuayîb pêxember ve maye.

Pira Malabadê ya dîrokî

Pira Malabadê di sala 1147'an de hatiyê çêkirin. Dirêjiya wê 150 metre, firehiya wê 7 metre û bilindiya wê jî 20 metre ye. Pira Malabadê ku bi kembera xwe ya 40.86 metre dirêj ve li cîhanê pira herî dirêj a kembera kevir e.

Pira Dehderî ya Amedê

Pira Dehderî ji ber ku deh çaviyên wê yên avê hene jê re tê gotin Pira Dehderî. Ew pir li derveyî bajêr, li aliyê başûrê navenda bajarê Amedê û 3 kîlometreyan li Deriyê Mêrdîn a kelheya Amedê dûr e.

Bazara sergirtî ya dîrokî ya bajarê Urmiyê

Banê vê bazarê bi demê re di hin beşan de hilweşiyane, ku di salên dawî de ji aliyê mîrateya çandî ve hatiye restorekirin û nûjen kirin. Herwaha bazara dîrokî ya urmiyê ji 7 deste û taximên cuda pêk tê.

Girê Başûr ê dîrokî li Sêrt a Bakurê Kurdistanê

Girê Başûr 20 kîlometreyan li bakur rojava, nêzîkî Sêrt a bakurê Kurdistanê ye. Di geliyê Botanê de li nêzî çemê Başûr ê ku ji çiyayê Bedlîsê tê û ew gir dê di bin bendava Ilisu de bimîne.

Di binê Kelheya Zêrzevan a dîrokî de avahiyên pir mezin derketin holê

Li cîh û qada ku avahî lê hene heman demê de bîrên avê, Dêr a binerd, penageha binerdî û herwaha mabed ango perestgehekî Mîtra (Mithras) ya li sînorê Roma ya Rojhilat jî hatiye tespît kirin.

Girê Til Xelef ê li Rojavayê Kurdistanê

Li herçar parçeyên Kurdistanê şûnwarên dîrokî pir zêdene û dikare bê gotin ku bin erdê Kurdistanê her cîhekî bê kolan şaristaniyetek lê derdikeve.

Li gor lêkolînên dawiyê hevdu maçî kirina romantîk 4 hezar 500 sal berî naha li Mezopotamya hatiye bi belge kirin

Li gor nivîsekî ku di kovara Science de hatiye belav kirin, lêkolînvan dibêjin hevdu maç kirina ji lêvan dibe ku nexwaşiyên bi rêya dev ên wek pirzik an jî bi navê xwe yê din zirpik di dev de çêbibin re jî rê vedike û li gor lêkolînan hevdu maçî kirin bi awayekî dostane û nav malbatî de mirov hevdu ji berê de maçî dikin û ew yek li gor dem û erdnîgariyê jî reftarekî berbelav e, lê hevdu maçî kirina romantîk û li ser bingehê zayend û cinsî wek çandekî pir gerdûnî nedihate pêşbînî kirin

Xurem Ava û Keleha Felekuleflak

Di cihên niha yê Xorem Avayê de û li serdema Îlamiyan de bajarek bi navê “Xayd El_Lû” hebû, bajarê “Şapûrê Xast” bi fermana Şapûrê duyem li ser wêraniya wê de hatiye avakirin. Asewarên kevin yên bicihmayî nîşan didin ku Xorem Ava yek ji bajarên herî girîng yê serdema Sasaniyan bûye û Keleha Felekul _Eflak sembola wî bajarî ye.

Dêra dîrokî ya Dayîka Meryem a li Urmiyê

Dêra  Meryem ku bi nave hezreta Meryem Sent Mari yan jî dêra rojhilata Aşur tê naskirin, yek ji cîhên geştiyarî ya Urmiyê ye.  Ev dêr piştî dêra Beytul Lehme ya li Filîstînê, weke duyemîn dêra kevin a Cîhanê tê bi dest girtin û hesibandin.

Bajarê Maku û Keleha wê ya dîrokî

Maku yek ji bajarên Rojhilatê Kurdistanê ye û yek ji deverên geşt û guzarê yên Azerbaycana Rojava ango parêzgeha Urmiyê ye ku di heman demê de xwedî cihên  dîrokî ye. Berê bajarê Makuyê li çiyayê Agiriye ango çiyayê Ararat mêze dike û sê walatên Tirkiye, Ermenîstan û Îranê digehîne hevdû.

Keleha Xoşabê ya dîrokî

Keleha Xoşeb an jî Xoşabê dîroka wê digeha dema Urartuyiyan û kelhe ji du beşên hundir û derve pêktê, ku beşa derve dikeve bakurê kelheya hundirîn.

Bajêrê Arûn Ava yê Rojhilatê Kurdistanê ku bi gelek navên xwe yên cuda ve di dîrokê de - Beşa 2

Bajarê Arûn li navenda komek li asewarên dîrokî de hilkeftiye ku tenê yek ji wan cihan li rêzbenda asewarên dîrokî û nîştimanî yên Îranê de hatiye tomarkirin û ev jî Çiyagavane ye.

Xirbeyên bajarê dîrokî yê Anî ya li Qers a Bakurê Kurdistanê

Bajarê Anî yê li Qers a Bakurê Kurdistanê xwedî şaristaniyetekî kevnar e û hezar sal berî naha dema Stenbol a Tirkiyê serjimêriya wê 80 hezar bûye, serjimêriya bajarê Anî 100 hezar kes bûye.

Di erdheja 6ê Sibatê de stûnên Girê Teyrêreş ên Semsûrê hilweşiyane

Yek ji wan şûnwarê dîrokî yê herî giring li Semsûr a Bakurê Kurdistanê jî Girê Teyrêreş ê dema dewleta kurd a Qraliyeta Komagene ye û bi erdheja 6ê Sibatê ziyan geheşt stûnên Girê Teyrêreş, ku di warê geştûguzariyê de jî yek ji çavkaniyên herî giring ên parêzgeha Semsûrê ye.

Goristana Feqreqa li Mehabadê, tirbeyekî 2700 salî ya Med an e

Goristan kevir ya Feqreqa, şûnwareke kevnar a sedema Împaratoriya Med e ku dikeve bakûrê bajarê Mehabadê û 15 km dûrî bajêr e û li ser rêya bajarên Mehabad û Mîyandavê û li nêzîkî gundê Agrîqaş e.

Li Rihayê nexşêya mirov a di kevir de ket dîroka arkeolojiyê

Di wê nexşeya dîwar ango li ser kevir de 5 wêne hatine çêkirin ku pêktên ji: Du mirov, gamêşek û du leopar cîh digrin û di destê mirovekî de mar û mirovê din endamê zilamtiya xwe girtiye.

Girava Axtamarê û Efsaneya wê

Axtamar yek ji giravên herî mezin ên li Gola Wanê ye. Yek ji van avahiyan jî Dêra Axtamara ya li Girava Axtamara ya li nava Gola Wanê ye

Çiyayê Nemrûd û şûnwarên wê yên dîrokî

Di dîroka Kurdistanê de dewleta Komagene xwedî cîhekî taybet û giring e. Qralê kurd Mîrdad ji çanda rojhilat û rojava çandeke nû ango sentezekî nû ava dike û desthilatiya xwe jî bi wî rengî birêve dibe

Rojavayê Kurdistanê - Şûnwarê Girê Endarê ya Efrînê

Li bajarê Efrîn a Rojavayê Kurdistanê yek ji şûnwarên herî giring jî Girê Endarê ye. Bi taybet bajar û herêma Efrînê jî bi dîroka xwe ya kevnar dewlemend e

Li Wanê gorrekî 3 odeyî ya dema Urartuyiyan hate dîtin

Di dema wan lêkolînan de, piştî kêmbûna Gola Wanê hin perestgeh û cîhên dîrokî yên dema Urartuyiyan derketibûn û nêzîkî wan cîha naha jî Gorrekî 3 odeyî ya Urartuyiyan hat dîtin
Tu dixwazî agehdarê dûmahîk babet û nûçeyên me bibî?
Ji kerema xwe biryar bide!