Keyhan Mihemedînijad
Kurdshop - Talankirin û dizîna kanayên bin erdî yên Kurdistanê ji aliyê Komara Îslamî ya Îranê ve bi salane berdewam dike û tevî ku dahata Kurdistanê didizin, heta destkeftekî herî kêm jî bo xelkê wan deveran nîne û rejîm di wan cihan de kesên nexwecihî dadimerzîne ango bicîh dike.
Tevî ku kanayên zêr ên wek “Zerşoran û Ax Dere” yên li bajarê Tikabê ku li ser asta Îranê kanayên herî mezin in, bi salane ji aliyê rejîma Îranê ve têne talanbirin û çi destkeftekî wê ji bo xelkê bajarê Tikabê nîne; vê carê dîsan rejîmê li bajarê Xoyê dest avêtiye bi talankirina Uranyûmê û kargehek mezin li bajarê Xoyê ava kiriye.
Di kanaya bajarê Xoyê de hin madeyên girîng ên wekî “Uranyûm û Molîbdenom” hene, ku Komara Îslamî dixwaze li pîşeyên xwe yên stratejîkî yên wekî pêwîstiyên Rêkxistina Wuzeya navokî, sûdê jê wergire. Hatiye zanîn di vê projeyê de zêdetir ji 6,000 milyar Tumen sermayeguzarî hatiye kirin ku 1,000 milyar ji bo avakirina kompanyayê hatiye veqetandin.
Kanaya herî mezin a Uranyûmê ya Kurdistanê bi navê “Koheg" li bajarê Xoyê hilkevtî ye, îro rojê rejîma Komara Îslamî ya Îranê bi hinceta pêwîstiyên rêxistina navokî dest bi ser de girtiye.
Komara îslamî niha ku rastî destkeftek baş hatiye, dixwaze uranyûma kana Xoyê ji bo pêşxistina bernameya xwe ya navokî bikar bîne. Berpirsên rejîmê li ber kamêra û li cem rojnamevanan angaşt dikin ku ew dixwazin uranyûma wê kanayê ji bo wuzeya elekterîkî bikar bînin; Cihgirê Serkomar û Serokê Rêxistina Wuzeya Navokî ya Komara Îslamî ya Îran, “Mihemed Îslamî” wekî berpirsê payebilind ê rejîmê di vekirina wê kanayê de beşdarî kiribû û îdia kir ku “ew dê vê kangehê ji bo Rêxistina Wuzeya Navkî, avakirina şiyan û hêz ji bo berhemanîna wuzeya navkî û herwiha pêşxistina tîrêjên elektronîkî û pêşdebirina pîşesaziya navkî bikar bînin”.
Komara Îslamî dema xwe rastî kêmbûna enbarkirina madeyên uranyûmê hatibû û li pey peydakirina kanayên uranyûmê digeriya û her ew yeka bû sedem ku rejîma Îranê bala xwe bide havirdekirina madeyên uranyûm, keyka zer an jî uranyûma meyandî. Ev li pey dabînkirina uranyûma pêwîst ji bo bernameya xwe ya navkî bû.
Di piraniya welatan de kanayên uranyûmê hene û ew welat ji bo wuze, dermansazî û elektrîkê bikar tînin, lê berevajiya wan welatan, rejîma Îranê tenê ji bo bombeya navkî bikar tîne û wê uranyûmê bi alavên pêşketî dimeyîne û digihîne astekê ku ji bo berhemanîna bombeya navkî bikar bê û ev yeka jî metirsiyek mezin e li ser mirovahiyê û welatên cîhanê.
Naha Komara Îslamî ya Îranê rastî dorpêçên tund ên Amerîkayê hatiye, nikare ji derveyî welat uranyûmê havirde bike, lewma peydabûna kanaya uranyûmê li bajarê Xoyê yê Rojhilatê Kurdistanê xenîmetek mezin e ji bo Komara Îslamî û dikare di pêşxistina bombeya navkî de gelek sûdê jê werbigre. Lê ji bo Kurdistanê tenê ziyan e û bi talanbirina wan kanayan ziyanek mezin ji paşeroja Kurdistanê dixe û divê xelkê Kurdistanê û aliyên xwedî bandor nehêlin wiha bi hêsanî çavkaniyên bin erdî yên Kurdistanê bêne dizîn.
